To Keep the British Isles Afloat

Thomas Parrish 
To Keep the British Isles Afloat
Harper, 2009


Της Jennet Conant
The New York Times Book Review


Το Φεβρουάριο του 1940 η Κλαίρ Μπούθ, μια Αμερικανίδα θεατρική συγγραφέας γνωστή στους πολιτικούς και κοινωνικούς κύκλους, έφτασε στην Ευρώπη ως μια αναγνωρισμένη εκπρόσωπος του περιοδικού Life, μια ιδιότητα που απέκτησε περισσότερο μέσω του γάμου της με τον εκδότη του περιοδικού, παρά δια της εμπειρίας της ως πολεμική ανταποκριτής. “Ακόμα και εάν θεωρείτο λιγότερο ικανή ως ερευνήτρια του στρατού και της πολιτικής”, γράφει ο Τόμας Πάρις, “η κομψή και σπιρτόζα Μπούθ απολάμβανε συγκεκριμένα πλεονεκτήματα…μια ευρεία αποδοχή μέσα στον κοινωνικό και διπλωματικό κόσμο”.

Η Μπούθ είχε γνώση των απόψεων αναρίθμητων Ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι διατράνωναν την ανωτερότητα των Συμμάχων και χλεύαζαν την αναμενόμενη Γερμανική επίθεση. Είχε πάει στην Ευρώπη ως παρατηρητής και επέστρεψε ως μια παθιασμένη εκπρόσωπος, αποφασισμένη να προειδοποιήσει την Αμερική για την άγνοια και την εσωστρέφεια οι οποίες συνετέλεσαν στην πτώση της Γαλλίας και την απογύμνωση της Αγγλίας έναντι της Γερμανικής εισβολής. Είχε λόγους να ανησυχεί.

Ο Πάρις, συγγραφέας πολλών βιβλίων σε σχέση με τον Δεύτερο Παγκόσμιο, χρησιμοποιεί τη Μπούθ για να υποστηρίξει την υπόθεση του ότι η κοιμωμένη και αποστασιοποιημένη Αμερική έπρεπε να αφυπνιστεί, και ότι ο Ρούζβελτ, για να μπορέσει να σημάνει τον συναγερμό και να προασπίσει της Βρετανία, χρειαζόταν την υποστήριξη δύο αξιοθαύμαστων ανδρών: του Χάρι Χόπκινς και του Άβερελ Χάριμαν. 

Στο βιβλίο «To Keep the British Isles Afloat», ο Πάρις εξιστορεί πως ο πραγματιστής Ρούζβελτ απέστειλε τον Χόπκινς στο Λονδίνο ως τον “προσωπικό του εκπρόσωπο” με σκοπό να ερευνήσει τον πότη Τσόρτσιλ και να υπολογίσει τις ελπίδες της Βρετανίας κατά της Γερμανίας. Ακολούθως, διαβεβαιωμένος από την αναφορά του Χόπκινς, έστειλε τον Χάριμαν, έναν δικτυωμένο χρηματιστή, να κάνει “όσα μπορούμε, εκτός του πολέμου, για να διατηρήσουμε την Βρετανία στην επιφάνεια”. Ελισσόμενοι σε κύκλους πιο “κλειστούς” από εκείνους που η Μπούθ είχε πρόσβαση, ο Χόπκινς και ο Χάριμαν, επέβλεψαν τον περίφημο “Δανεισμό και Μίσθωση”, μια ρύθμιση που έλαβε χώρα το 1941 βάση της οποίας οι ΗΠΑ παρείχαν στρατιωτικό εξοπλισμό και μέσα στη Βρετανία και του Συμμάχους, που έπαιξε πολύ σοβαρό ρόλο στην οργάνωση και την σύναψη μιας στενής σχέσης μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ και του Πρωθυπουργού της Βρετανίας
Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς δύο πιο αντίθετους χαρακτήρες να έχουν τόση επιρροή στον Ρούζβελτ. 

Ο Χόπκινς ήταν υιός ενός τεχνίτη από την Άιοβα ο οποίος πέρασε χρόνια οργανώνοντας προγράμματα κοινωνικών παροχών μέσα στα πλαίσια του Νιού Ντίαλ. Ο ίδιος περίγραφε τον εαυτό του ως ένα άνθρωπο «απασχολημένο όσο μια νοσοκόμα κατά την διάρκεια ενός σεισμού».Εν αντιθέσει, ο Χάριμαν ήταν ένας πλούσιος κληρονόμος, απόφοιτος του Γκρότμαν και του Γέηλ, για τον οποίο το μοναδικό βάρος στην ζωή ήταν η φήμη του πατέρα του, που ήθελε ο ίδιος να ξεπεράσει. Ο Χάριμαν «ήθελε να κατακτήσει τον κόσμο».

Η επίτευξη του προγράμματος «Δανεισμός και Μίσθωση» απετέλεσε έργο κυρίως των δύο αυτών αντίθετων χαρακτήρων, υπήρχαν όμως και άλλοι παίκτες. Όμως, παρά αυτή την εμφανή διάκριση υπέρ των δύο, ο Πάρις δεν καταλήγει σε μια ιστορία-δράμα. Για τούτο κανείς πρέπει να αποταθεί στους δύο, και συγκεκριμένα στον Χάριμαν όπου σε γράμμα προς την σύζυγο του γράφει: «Ήταν σαν να ζούσα ένα εφιάλτη, με μια καταστροφή να μαίνεται συνέχεια πάνω από το κεφάλι μας»