Oι ΗΠΑ φεύγουν, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν στο Ιράκ

Ενώ οι Αμερικανοί θα διατηρήσουν δύο βάσεις με 4.000 άνδρες, οι εξτρεμιστικές σουνιτικές οργανώσεις ετοιμάζονται να επανεμφανισθούν

The New York Times

Τη λήξη της στρατιωτικής αποστολής των ΗΠΑ στο Ιράκ κήρυξε επισήμως την Πέμπτη ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Λίον Πανέτα, ο οποίος υπέστειλε την Αστερόεσσα και μίλησε σε συγκεντρωμένους στρατιώτες σε οχυρό του αεροδρομίου της Βαγδάτης.

«Θέλω να είμαι ξεκάθαρος: το Ιράκ θα δοκιμαστεί τις ερχόμενες ημέρες από τρομοκρατικές πράξεις, από όσους θέλουν να διχάσουν με οικονομικά και κοινωνικά μέσα και από τις απαιτήσεις της ίδιας της δημοκρατίας. Οι προκλήσεις παραμένουν, αλλά οι ΗΠΑ θα είναι εκεί, στο πλευρό του ιρακινού λαού, καθώς θα οικοδομεί ένα ισχυρότερο και ακμαίο κράτος», είπε ο Αμερικανός υπουργός.

Ο τόνος της επίσημης τελετής, με τίτλο «Εγκιβωτίζοντας τη σημαία», άρμοζε στη λήξη ενός πολέμου, με στόχο να απαλλαγεί το Ιράκ από όπλα μαζικής καταστροφής που δεν κατείχε, και καταλήγει χωρίς τη μαζική αμερικανική στρατιωτική παρουσία, που ευαγγελίζονταν πολλοί στρατιωτικοί της Ουάσιγκτον. Παρότι η τελετή της Πέμπτης σηματοδότησε το τέλος του πολέμου, οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν δύο βάσεις επί ιρακινού εδάφους και περίπου 4.000 άνδρες. Το 2007, οι ΗΠΑ διέθεταν 505 βάσεις και 150.000 στρατιώτες στη χώρα.

Σύμφωνα με αξιωματούχους του στρατού, οι αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ συνεχίζουν να δέχονται επιθέσεις σε καθημερινή σχεδόν βάση. Μετά την 31η Δεκεμβρίου και το κλείσιμο των δύο τελευταίων βάσεων, μερικές εκατοντάδες Αμερικανοί στρατιωτικοί και πολιτικοί υπάλληλοι του Πενταγώνου θα παραμείνουν στη χώρα, στο πλαίσιο της λειτουργίας του Γραφείου Συνεργασίας Ασφαλείας της πρεσβείας.

Μέσα στο 2012, διαπραγματεύσεις μεταξύ Βαγδάτης και Ουάσιγκτον θα καθορίσουν εάν επιπλέον αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό θα σταλεί στο Ιράκ, σε επικουρική και εκπαιδευτική αποστολή. Ανώτατοι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την αδυναμία του Ιράκ να προστατεύσει αποτελεσματικά τον πετρελαϊκό του πλούτο. Η αεράμυνα είναι ένας ακόμη τομέας της ιρακινής άμυνας με μεγάλες ελλείψεις, φαινόμενο που πλήττει το μηχανικό του στρατού, το πυροβολικό και τη στρατιωτική αντικατασκοπεία. Η τεταμένη κατάσταση ασφαλείας φανερώθηκε με τις πτήσεις ελικοπτέρων πάνω από τον χώρο της τελετής, σε μια προσπάθεια να προληφθούν ενδεχόμενες επιθέσεις με ρουκέτες.

Δεν χάθηκαν μάταια

Κατά τη διάρκεια της 45λεπτης τελετής, ο κ. Πανέτα παραδέχθηκε ότι «το κόστος του πολέμου υπήρξε υψηλό σε αμερικανικό αίμα και κεφάλαια, αλλά και σε ιρακινές ζωές. Οι ζωές αυτές δεν χάθηκαν, όμως, μάταια, καθώς γέννησαν ένα ανεξάρτητο, ελεύθερο και κυρίαρχο Ιράκ».

Αν και οι εξτρεμιστικές σουνιτικές οργανώσεις δέχθηκαν καθοριστικό πλήγμα από σειρά επιχειρήσεων των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων κατά της ηγεσίας τους, ειδικοί του Ιράκ εκτιμούν πως οι οργανώσεις αυτές ετοιμάζονται να πραγματοποιήσουν επανεμφάνιση. Η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα, που αντιμετωπίζεται ως ξένη κατοχή από όλο τον μουσουλμανικό κόσμο, έχει περιορίσει σημαντικά την ικανότητα της Ουάσιγκτον να εμφανιστεί ως αρωγός των εξεγέρσεων της Αραβικής Ανοιξης.

Ακόμη και η παράδοση των αμερικανικών βάσεων τους τελευταίους μήνες στον ιρακινό στρατό αποδείχθηκε προβληματική. Την άνοιξη, ανώτατοι αξιωματικοί των ΗΠΑ ακύρωσαν προγραμματισμένες τελετές παραλαβής–παράδοσης των στρατιωτικών βάσεων, λόγω φόβων για επιθέσεις εξτρεμιστών. Σε όλη τη χώρα, το κλείσιμο των αμερικανικών βάσεων συνοδεύθηκε έτσι από μικρές, κλειστές τελετές, κατά τις οποίες Αμερικανοί και Ιρακινοί αξιωματικοί υπέγραφαν νομικά έγγραφα μεταβίβασης και παρέδιδαν κλειδιά για τις εγκαταστάσεις.

Ο Αμερικανός αρχηγός γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας, στρατηγός Μάρτιν Ντέμπσεϊ, που έχει υπηρετήσει δύο θητείες ως στρατιωτικός διοικητής του Ιράκ, μετά την εισβολή του 2003, επισήμανε ότι την επόμενη φορά που θα βρεθεί στη Βαγδάτη, θα είναι με την ιδιότητα του προσκεκλημένου. «Μπορώ να σας πω ειλικρινά ότι μου αρέσει αυτό», είπε ο στρατηγός Ντέμπσεϊ.