Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

Ο φόβος του Βορρά και του Νότου

Η ανησυχία για το μέλλον της Ευρώπης απέχει πολύ από το ευρωπαϊκό όραμα που περιέγραφε ως ένα νέο μοντέλο για τον 21ο αιώνα ο Τζέρεμι Ρίφκιν στο βιβλίο του «Το ευρωπαϊκό όνειρο». Το 2004, αυτό ενέπνεε τους Αμερικανούς με το προοδευτικό παράδειγμα μιας υπερεθνικής, ουμανιστικής και κοινωνικής Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σήμερα, μεγαλύτερη πέραση έχει το χιουμοριστικό (;) εγχείρημα μελλοντικής ιστοριογραφίας του Νάιαλ Φέργκιουσον στην εφημερίδα Wall Street Journal, στο οποίο φαντάζεται την Ευρώπη του 2021 ως μια νέα αυτοκρατορία των Αψβούργων, η οποία θα… αποκατασταθεί το 2014 με τη συνθήκη του Πότσδαμ. Η έδρα της ομοσπονδιακής ένωσης με την ονομασία Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης δεν θα βρίσκεται πλέον στις Βρυξέλλες αλλά στη Βιέννη, απηχώντας τη γερμανική ηγεμονία επί αυτής.

Η Ελλάδα και οι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα είναι μέρος της, αλλά η ζωή σε αυτές θα εξακολουθεί να είναι σκληρή, με υψηλή ανεργία. Ευτυχώς, θα υπάρχει και η παραοικονομία – κυρίως στις υπηρεσίες κηπουρού και καθαρίστριας στα καλοκαιρινά σπίτια των Γερμανών…

Σύμφωνα με τον καθηγητή του Χάρβαρντ, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης θα δημιουργηθούν ως αποτέλεσμα μιας τραπεζικής κρίσης το 2012 στη Γερμανία, που θα οδηγήσει στην πτώση της κυβέρνησης Μέρκελ και θα ανοίξει τον δρόμο για σύσταση ευρωπαϊκού υπουργείου Οικονομικών. Βεβαίως, η Βρετανία δεν θα είναι μέρος αυτής της Ευρώπης, αντίθετα θα έχει ενωθεί με την Ιρλανδία. Ομοίως και οι σκανδιναβικές χώρες, που θα αναζητήσουν την τύχη τους σε μια δική τους ομοσπονδία των… Βίκινγκς, κατόπιν πρότασης της πλούσιας σε πετρέλαιο Νορβηγίας. Εντός θα παραμείνουν οι Πολωνία, Λεττονία, Λιθουανία και Εσθονία, θα συνιστούν μάλιστα ένα είδος ελεύθερης οικονομικής ζώνης για την προσέλκυση γερμανικών επενδύσεων, με χαμηλούς μισθούς και επίπεδο φόρο.

Προτού όμως τρομάξουμε με ένα μέλλον που γυρίζει την ήπειρο στο παρελθόν μιας ηγεμονικής Γερμανίας, καλύτερα να κατανοήσουμε το σήμερα, όπου ζούμε αυτό που ο Λουκάς Τσούκαλης ονομάζει «τη συντριβή των ψευδαισθήσεων». Οι μεγάλες ευρωπαϊκές ιδέες, η διεύρυνση, η νομισματική ένωση (για να μη μιλήσει κανείς για το απορριφθέν Σύνταγμα) αποδεικνύεται ότι δεν οδηγούν αυτομάτως στον στόχο της ενοποίησης, αυτό που από το 1957 και τη συνθήκη της Ρώμης είχε αποδοθεί ως «η ολοένα στενότερη ένωση των λαών της Ευρώπης». Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ εκτιμά πως η Ε. Ε. έχει φτάσει στα όριά της, τιμωρημένη από την πραγματικότητα, θύμα της πολυπλοκότητάς της, αλλά και της σύνδεσής της με την ανεξέλεγκτη απελευθέρωση των αγορών.

Ο ηγεμονισμός

Αντιμέτωπες με την κρίση, σημειώνει, οι μεγάλες χώρες παρακάμπτουν την ολοένα πιο πολύπλοκη διαδικασία λήψης αποφάσεων και υπαγορεύουν τους κανόνες, προκαλώντας εκ νέου ερωτήματα δημοκρατικής νομιμοποίησης. Ομως, η γαλλογερμανική πρωτοβουλία κρύβει την ολοένα μεγαλύτερη αδυναμία της Γαλλίας. Κι ενώ η Γερμανία καλείται να αναλάβει τις ευθύνες της, υπάρχει ο κίνδυνος να υποπέσει από τη μία στο αμάρτημα του ηγεμονισμού και από την άλλη στις σειρήνες του λαϊκισμού. Ο λαϊκισμός, εξάλλου, είναι η εύκολη απάντηση, που απειλεί να τινάξει στον αέρα την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Πολύ προτού φτάσουμε στο 2021, ο φόβος του Βορρά απέναντι σε μια ένωση μεταβιβάσεων κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τον φόβο του Νότου απέναντι σε μια ένωση που θα είναι ο αστυφύλακας της δημοσιονομικής πειθαρχίας, θα μπορούσε να οδηγήσει στην «πολιτική αυτοκτονία» της Ε. Ε.

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.