Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Το Πεκίνο δεν θέλει να αλλάξει πορεία

Tου David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post

Την εβδομάδα που η μυστικοπαθής ηγεσία της Κίνας άφησε να εννοηθεί ποιος είναι ο πιθανός νέος της πρόεδρος, εγώ βρισκόμουν στο Πεκίνο μαζί με μαθητές γυμνασίου, επιχειρηματίες, δημοσιογράφους και πανεπιστημιακούς. Το αλλόκοτο ήταν ότι η πολιτική δεν συζητήθηκε ούτε μια φορά.

Οι Αμερικανοί συχνά σκέφτονται ότι η νέα πλουσιότερη Κίνα θα επιζητήσει δημοκρατικές ελευθερίες. Καλά θα κάνουν να μη βάλουν στοίχημα. Στερεοτύπως, οι Κινέζοι επαναλαμβάνουν στους ξένους επισκέπτες με όλους τους δυνατούς τρόπους το εξής αξίωμα: Μας αρέσει ό, τι έχουμε και ανησυχούμε μήπως το χάσουμε. Θέλουμε σταθερότητα έστω και αν αυτό σημαίνει περιορισμένες ελευθερίες και ανοίγματα.


Οι Κινέζοι δεν φαίνεται να γνωρίζουν πολλά πράγματα για τον Σι Tζινπίνγκ, τον άνθρωπο που επελέγη ως πιθανός διάδοχος του Χου Ζιντάο, πέρα από το ότι είναι δελφίνος και υιός της εξουσίας, παντρεμένος με μια διάσημη τραγουδίστρια. Αυτό τον καθιστά ικανό να διατηρήσει το status quo και ίσως να μεταρρυθμίσει το σύστημα και να διανείμει τόσο πλούτο όσο χρειάζεται για να καθήσουν ήσυχα οι αντιφρονούντες. Τα χαρίσματα αυτά είναι αρκετά για τους περισσότερους από τους Κινέζους που συνάντησα.

«Δεν βρίσκει κανείς πολλούς ιδεολόγους σήμερα στην Κίνα», λέει ο Αλαν Γκούο, πρώην υπάλληλος της Google, που ίδρυσε επιχείρηση ηλεκτρονικών αγορών στο Πεκίνο. «Είναι πιο σημαντικό να ρυθμίσεις μια κυκλοφοριακή συμφόρηση στο Πεκίνο παρά να ψηφίσεις έναν πρόεδρο», συνεχίζει.

Στην Κίνα υπάρχει αντίδραση, δεν τίθεται θέμα. Ομως περιορίζεται σε θέματα οικονομικά και ιδιοκτησιακά. Το χρονοδιάγραμμα της ελευθερίας στην πλατεία Τιενανμέν το 1989, αυτό που ενσαρκώνει σήμερα ο φυλακισμένος κάτοχος του βραβείου Νoμπέλ, ο Λιού Σιαομπάο, έχει σχεδόν καταπνιγεί. Για τις ελίτ των πλούσιων κινεζικών πόλεων ο φόβος των χωρικών της ενδοχώρας είναι πολύ σοβαρότερος από την θαμπή ηγεσία του Κινεζικού Κ.Κ. Αν θέλει κανείς να πάρει μια ιδέα της Κίνας του μέλλοντος, δεν έχει παρά να μιλήσει με μαθητές του Γυμνασίου 101 στο Πεκίνο. Ντυμένα με την άσπρη και μπλε στολή τους για να συναντήσουν τους Δυτικούς δημοσιογράφους (συνάντηση που οργάνωσε η Επιτροπή των 100, μη κυβερνητική οργάνωση για την προώθηση του σινοαμερικανικού διαλόγου), τα παιδιά αυτά είναι ασυνήθιστα έξυπνα και μιλούν καλά αγγλικά. Ομως, ακόμη κι εδώ η κατάσταση είναι εύθραυστη. Ολοι αυτοί οι σπουδαστές είναι προϊόντα της πολιτικής της Κίνας για τον έλεγχο των γεννήσεων, που δεν επιτρέπει περισσότερα τους ενός παιδιού. Ετσι εύκολα διαισθάνεται κανείς πόσο μεγάλες είναι οι προσδοκίες των γονιών τους. «Μελέτα, πέτυχε, ευημέρησε, μη χάσεις τη θέση σου στην υπερταχεία προς τα πλούτη», είναι το σύνθημα.

Ενα αγόρι με ίχνος μουστακιού ανησυχεί μήπως το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών Κινέζων διευρυνθεί. Ανησυχεί και επειδή οι πλούσιοι «θέλουν μόνο να παίζουν γκολφ». Μια συμμαθήτρια του συμφωνεί. «Στην κοινωνία αυτή κυριαρχεί ο υλισμός. Ο κόσμος κυνηγά τα πλούτη», λέει. Ομως, είναι μάλλον απίθανο τα παιδιά αυτά να φέρουν τα πάνω κάτω. Τα περισσότερα χαμογελούν ειρωνικά όταν ο επισκέπτης τους λέει να κυνηγήσουν τα όνειρά τους την ημέρα που θα επιλέξουν ποια σταδιοδρομία θέλουν.

Στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχουά ένας απόφοιτος ονόματι Γιν Γουάνγκ εκφράζει μιαν άποψη που ακούγεται ωραία και είναι και εύστοχη. «Οι νέοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για το ποιος θα διαδεχθεί τον Χου Ζιντάο, νοιάζονται για το ποιος θα διαδεχθεί τον Μάικλ Τζάκσον», λέει.

Στην Κίνα, η αυτολογοκρισία είναι σύνηθες φαινόμενο σε ένα πληθυσμό που δεν θέλει να διακινδυνεύσει την υπέρβαση των ασαφών ορίων που ρυθμίζουν τα της ελευθερίας του λόγου. Οι φοιτητές παρακολουθούν μαθήματα δημοσιογραφίας εν μέρει επειδή θέλουν να μάθουν ποια είναι τα απαγορευμένα θέματα. Οι νέοι ρεπόρτερ που αναζητούν τι κρύβεται πίσω από τις επίσημες ανακοινώσεις στιγματίζονται ως «αφερέγγυοι» και χάνουν τα καλά θέματα.

Η κυβέρνηση εποπτεύει το Διαδίκτυο για να το εξημερώνει, οι κινεζικές επιχειρήσεις και οι καταναλωτές παίζουν το παιχνίδι της. Μία από τις μεγαλύτερες ιστοσελίδες της Κίνας απασχολεί 100 ανθρώπους για να παρακολουθούν ασταμάτητα την πληθώρα των blogs. Οι γονείς αποφεύγουν να μιλούν στα παιδιά τους για τις διαδηλώσεις στην Τιενανμέν, επειδή φοβούνται ότι θα αρχίσουν να ρωτούν όλο και περισσότερα και θα βρουν το μπελά τους.

Η δυνάμει απειλή της ελιτίστικης αστικής ζωής προέρχεται από τις πάντα φτωχές αγροτικές επαρχίες. Η κινεζική επανάσταση άρχισε με τέτοιους χωρικούς και τώρα επικρατεί ο φόβος ότι οι όλο και μεγαλύτερες ανισότητες της νέας Κίνας ίσως να προκαλέσουν μια τέτοια εξέγερση. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι ανησυχούν με τη δημοκρατία. Δεν θέλουν να ενισχύσουν αυτούς τους οργισμένους χωρικούς. Το Κομμουνιστικό Κόμμα ενέκρινε πρόσφατα νέο πενταετές σχέδιο με πυρήνα την «περιεκτική ανάπτυξη», πράγμα που προφανώς σημαίνει ότι θα δοθεί μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα στις αγροτικές περιοχές που ενδέχεται να αγριέψουν.

Σε γεύμα στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού, ένας Κινέζος ονόματι Ναν Ζενζόνγκ εξηγεί ότι παρ’ όλο που οι παράκτιες πόλεις μοιάζουν με αυτές της Ευρώπης, το εσωτερικό της Κίνας μοιάζει μάλλον με την Αφρική. Επαναλαμβάνει τη λέξη «σταθερότητα» τόσο συχνά που ακούγεται σαν ομολογία πίστεως.

Σε μια συνομιλία που διαρκεί δύο ώρες, ο Ναν δεν αναφέρει ούτε μια φορά τον νέο ηγέτη, τον Σι, που πήρε το «χρίσμα» της διαδοχής εκείνη την ημέρα. Αυτό είναι μια άλλη ένδειξη της αντι-πολιτικής διάθεσης. Φαίνεται ότι μόνο μια χώρα που γεννήθηκε από την επανάσταση, μπορεί να δειλιάζει τόσο μπροστά στην αλλαγή.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_24/10/2010_419954
(24/10/10)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.