Διπλωματία υπό τη σκιά των όλμων

Ο ΟΗΕ και ο Αραβικός Σύνδεσμος αναζητούν πυρετωδώς πολιτική λύση στη συριακή τραγωδία
Reuters, A. P.

Από την Ουάσιγκτον μέχρι το Κάιρο κι από το Πεκίνο μέχρι την Αγκυρα, οι κυβερνήσεις των μεγάλων δυνάμεων και των γειτόνων της Συρίας αποδύονται σε πυρετώδεις διπλωματικές διαβουλεύσεις για την αντιμετώπιση μιας κρίσης που εξελίσσεται σε ανθρωπιστική καταστροφή και απειλεί να «μολύνει» την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Για έκτη συνεχή ημέρα, ο κυβερνητικός στρατός βομβάρδισε με ρουκέτες και όλμους τις ανατολικές συνοικίες της Χομς, τρίτης σε πληθυσμό πόλης της Συρίας, όπου βρίσκονται ορισμένα από τα κυριότερα προπύργια του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», στρατιωτικού βραχίονα της αντιπολίτευσης. Αραβικά τηλεοπτικά δίκτυα και βίντεο στο YouTube αναμεταδίδουν εικόνες φρίκης - τζαμιά γεμάτα πτώματα, αυλές με διασκορπισμένα μέλη, οικιστικά συγκροτήματα να έχουν μετατραπεί σε σωρούς ερειπίων, γιατρούς να καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να σώσουν μικρά παιδιά σε αυτοσχέδια χειρουργεία.

Μόνο στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 80 άνθρωποι, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οι ένοπλες ομάδες της αντιπολίτευσης απαντούν στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις με μορφές ανταρτοπόλεμου, όπως η χθεσινή ενέδρα που στοίχισε τη ζωή επτά στρατιωτών. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν έκανε λόγο για «αποκρουστική κτηνωδία» των κυβερνητικών δυνάμεων, «προάγγελο όσων πρόκειται να ακολουθήσουν».

Νωρίτερα, ο Μπαν Κι Μουν συζήτησε με τον γενικό γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου Ναμπίλ αλ Αράμπι σχέδιο για κοινή, μεσολαβητική αποστολή των δύο διεθνών οργανισμών στη Συρία, με στόχο την πολιτική επίλυση της κρίσης. Ο Αραβικός Σύνδεσμος, ο οποίος έχει εξοστρακίσει τη συριακή κυβέρνηση από τις τάξεις του, ανέστειλε προηγούμενη αποστολή παρατηρητών του στη Συρία λόγω της κλιμάκωσης των συγκρούσεων και της αθέτησης υποσχέσεων της Δαμασκού. Χθες, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών τοποθετήθηκε υπέρ της επιστροφής Αράβων παρατηρητών και συναδέλφων τους από τα Ηνωμένα Εθνη, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν ελευθερία κινήσεων και επαφών στο συριακό έδαφος.

Παράλληλα, το Παρίσι προωθεί την ιδέα να συγκροτηθεί διεθνής «Ομάδα Φίλων της Συρίας», η οποία θα προσφέρει βοήθεια στη συριακή αντιπολίτευση, παρακάμπτοντας το βέτο Ρωσίας και Κίνας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τη γαλλική πρόταση, που βρίσκει υποστήριξη σε Ουάσιγκτον και Λονδίνο, απέρριψε χθες το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, θεωρώντας ότι πρόκειται για επανάληψη ανάλογων κινήσεων στην κρίση της Λιβύης, οι οποίες οδήγησαν στην ένοπλη επέμβαση. Προερχόμενος από επίσημη επίσκεψη στη Δαμασκό, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε χθες ότι η διεθνής κοινότητα οφείλει να συνομιλήσει τόσο με την κυβέρνηση Ασαντ όσο και με τη συριακή αντιπολίτευση - μια πρόταση την οποία έσπευσε να απορρίψει ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέι Κάρνεϊ, δηλώνοντας ότι ο Ασαντ «έχασε την ευκαιρία για διάλογο».

Στον διπλωματικό πυρετό εμπλέκεται ενεργά η Τουρκία, προτείνοντας διά του ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου διεθνή διάσκεψη για το συριακό πρόβλημα. Διαύλους με την αντιπολίτευση, παρά το βέτο που άσκησε πρόσφατα στον ΟΗΕ, φαίνεται να επιδιώκει και η Κίνα. Οπως αποκάλυψε χθες ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Λιου Γουεμίν, αντιπροσωπεία της συριακής αντιπολίτευσης πραγματοποίησε τετραήμερη επίσκεψη στο Πεκίνο και συναντήθηκε με τον υφυπουργό Εξωτερικών Ζάι Τζουν.

Τους φόβους ότι η συριακή κρίση θα μπορούσε κάποια στιγμή να εμπλέξει τα γειτονικά κράτη του Λιβάνου και του Ισραήλ ενίσχυσε η χθεσινή δήλωση του Ισραηλινού υπουργού Αμύνης Εχούντ Μπάρακ πως ενδεχόμενη πτώση του καθεστώτος Ασαντ θα μπορούσε να οδηγήσει στη διαρροή εξελιγμένων οπλικών συστημάτων προς τον Λίβανο και κυρίως προς την ένοπλη, σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ. Τέλος, η Γερμανία απέλασε τέσσερις Σύρους διπλωμάτες, ύστερα από τη σύλληψη δύο ανδρών, οι οποίοι κατηγορούνται ότι παρακολουθούσαν ακτιβιστές της συριακής αντιπολίτευσης, στο Βερολίνο, για λογαριασμό των μυστικών υπηρεσιών της Δαμασκού.