Του Ανδρέα Πενταρά*
Η πρόταση του Ρώσου προέδρου Μεντβέντεφ για τον επανασχεδιασμό της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης, την οποία στη Κύπρο πληροφορηθήκαμε κατά την επίσκεψη στη Μόσχα του προέδρου Χριστόφια το περασμένο Νοέμβριο, φαίνεται ότι δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία στους παροικούντες την Ευρώπη και Αμερική Νατοϊκούς συμμάχους. Και ενώ θα ανέμενε κανείς την άμεση αντίδραση τους και ιδιαίτερα των ΗΠΑ , αφού μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης, προϋποθέτει αφενός τη διάλυση του ΝΑΤΟ ή τουλάχιστο τη μετεξέλιξή του σε ένα νέο Οργανισμό και δεύτερον τη συμμετοχή στο νέο αυτό οργανισμό της Ρωσίας και ενδεχόμενα κάποιων άλλων κρατών, όχι μόνο δεν εξέφρασαν οποιαδήποτε αρνητική διάθεση απέναντι στη Ρωσική πρόταση, αλλά δύο τουλάχιστον χώρες του ΝΑΤΟ, η Γαλλία και η Ελλάδα χαιρέτισαν κατ αρχήν τη πρόταση Μεντβέντεφ. Κάτι που υποδηλεί ότι πολύ πιθανό να υπήρξαν μυστικές συνομιλίες μεταξύ των δύο μερών προτού ο πρόεδρος της Ρωσίας δημοσιοποιήσει τη πρόταση του. Αυτό φάνηκε άλλωστε και από τη ζεστή ατμόσφαιρα που επικράτησε μεταξύ των αντιπροέδρων των ΗΠΑ και Ρωσίας Τζο Μπάϊντεν και Σεργκέϊ Ιβανώφ κατά τη συνάντησή τους στα πλαίσια της διάσκεψης ασφάλειας του Μονάχου που πραγματοποιήθηκε στις 6-8 Φεβρουαρίου 2009 όπου αποφασίσθηκε η επανεκκίνηση των σχέσεων ΝΑΤΟ- Ρωσίας ύστερα από τη διακοπή τους λόγω των γεγονότων της Γεωργίας το θέρος του 2007. Λίγες μέρες αργότερα, η Ρωσία συμφώνησε στη διάθεση αεροδιαδρόμων και χερσαίων οδών για τη μεταφορά εφοδίων στα στρατεύματα του ΝΑΤΟ που επιχειρούν στο Αφγανιστάν, ύστερα από τη διακοπή του ανεφοδιασμού μέσω Πακιστάν, ενώ όπως δήλωσε ο υπουργός εξωτερικών κ. Λαβρώφ η Ρωσία εξετάζει και το ενδεχόμενο διάθεσης και μεταφορικών αεροσκαφών για τη περαιτέρω διευκόλυνση του ΝΑΤΟ στο χώρο αυτό.
Δεν μπορεί εξάλλου να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι η Ελληνίδα υπουργός εξωτερικών κ. Μπακογιάννη κατά τη πρόσφατη επίσκεψή της στη Ρωσία, ως προεδρεύουσα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) για το 2009, όχι μόνο συζήτησε με το Ρώσο ομόλογό της κ. Λαβρώφ τη πρόταση για τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη αλλά υποσχέθηκε ότι θα φέρει τη πρόταση για συζήτηση στον ΟΑΣΕ, κάτι πού έπραξε σε επίπεδο κοινοβουλευτικής συνέλευσης του ΟΑΣΕ κατά την 8η χειμερινή σύνοδο της, που έλαβε χώραν στις 19-20 Φεβρουαρίου 2009. Ως γνωστό στον ΟΑΣΕ μετέχουν 56 χώρες μεταξύ των οποίων όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ, όλες οι χώρες της ΕΕ και πολλές άλλες Ευρωπαϊκές και Ασιατικές χώρες. Ουσιαστικά δηλαδή, με πρωτοβουλία μιας χώρας μέλους του ΝΑΤΟ, της Ελλάδας, η πρόταση Μεντβέντεφ μπήκε για συζήτηση στο κατ εξοχήν αρμόδιο όργανο, τον ΟΑΣΕ, όπου πέραν των χωρών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ μετέχει και η Ρωσία.
Όλα τα πιο πάνω αποδεικνύουν ότι η πρόταση Μεντβέντεφ για μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρωπαϊκής ηπείρου δεν ήταν καθόλου τυχαία. Ήταν το φρούτο που ωρίμασε ύστερα από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και το πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, αλλά κυρίως ύστερα από τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων χρόνων, με αποκορύφωνα τη παγκόσμια οικονομική κρίση και την ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία στην αντιμετώπισή της. Ήταν η ενεργειακή κρίση του χειμώνα που περάσαμε εξ αιτίας των διαφορών Ρωσίας-Ουκρανίας αλλά και των εσωτερικών προβλημάτων σε ένα διεφθαρμένο σύστημα εξουσίας στο εσωτερικό της Ουκρανίας που κόντεψε να αφήσει τα Ευρωπαϊκά νοικοκυριά χωρίς θέρμανση στη καρδιά του χειμώνα. Ήταν η μεγάλη όξυνση της θαλασσοπειρατίας στον Ινδικό ωκεανό ως μιας νέας μορφής του οργανωμένου εγκλήματος που απειλεί το παγκόσμιο εμπόριο. Ήταν ακόμα οι επιθέσεις στο κυβερνοχώρο αλλά και οι κλιματικές αλλαγές εξ αιτίας της ανθρώπινης παρέμβασης. Απειλές που δεν έχουν σύνορα και δεν αντιμετωπίζονται στα στενά όρια των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ. Απειλές που η αντιμετώπισή τους απαιτεί μια ευρύτατη συνεργασία χωρών που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και τα ίδια οράματα στα πλαίσια πάντοτε του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ. Σ αυτή την ευρύτατη συνεργασία για διασφάλιση του αγαθού της ασφάλειας, της ειρήνης και σταθερότητας, η Ρωσία, αλλά και οι χώρες του Καυκάσου δεν μπορεί να βρίσκονται εκτός.
Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Η έναρξη της συζήτησης της πρότασης Μεντβέντεφ στον ΟΑΣΕ με πρωτοβουλία μιας Νατοϊκής χώρας, της Ελλάδας, δεν μπορεί παρά να στεφθεί από επιτυχία γιατί η πολιτική βούληση των δύο μερών (Ρωσίας-ΝΑΤΟ) θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, παρά το γεγονός ότι ακόμα η πρόταση δεν απασχόλησε το ΝΑΤΟ, κάτι που αναμένεται να συμβεί τον επόμενο μήνα στη σύνοδο κορυφής του Βορειαντλαντικού Συμφώνου. Και ασφαλώς κανείς δεν πρέπει να υποτιμά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που θα υπάρξουν στο μεγαλύτερο εγχείρημα συνεργασίας χωρών από τρεις ηπείρους σε ζητήματα ασφάλειας που μόλις τώρα άρχισε. Με τη βεβαιότητα ότι αυτά θα ξεπερασθούν στην ανάγκη επιδίωξης του κοινού συμφέροντος, ας ελπίσουμε ότι η το νέο ΝΑΤΟ –πιθανό με κάποια άλλη ονομασία- που θα προκύψει από τον επανασχεδιασμό της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης, στο οποίο ασφαλώς θα μετέχει και η Ρωσία αλλά και άλλες χώρες και ασφαλώς η Κύπρος, η οποία υιοθέτησε ήδη δια του προέδρου της τη πρόταση, δεν θα είναι μακριά.
*Υποστράτηγος ε.α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.