Η διασπορά των Όπλων Μαζικής Καταστροφής (χημικά – βιολογικά – ραδιολογικά – πυρηνικά), καθώς και των σχετικών υλικών, αποτελεί καθοριστικής σημασίας απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια. Οι αιτίες που οδηγούν στην επέκταση των ημι-συμβατικού χαρακτήρα οπλοστασίων από κρατικές και μη-κρατικές οντότητες είναι πολλές.
Γράφει: Ο Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Οι αιτίες που οδηγούν στην επέκταση των ημι-συμβατικού χαρακτήρα οπλοστασίων από κρατικές και μη-κρατικές οντότητες είναι:
Διάφορα κράτη προσπαθούν να καταστούν πυρηνικές δυνάμεις ή να έχουν ΡΒΧ οπλοστάσιο, γιατί επιδιώκουν να παραμείνουν υπολογίσιμοι παράγοντες στην παγκόσμια σκακιέρα.
Διάφορα ιδιότυπα, αντιδημοκρατικά και απαρχαιωμένα καθεστώτα, επιδιώκουν να έχουν ΟΜΚ, γιατί εκλαμβάνουν αυτά, ως λίαν απαραίτητα για την επιβίωση του καθεστώτος.
Διάφορα κράτη επιδιώκουν μέσω των ΟΜΚ να καταστούν περιφερειακές υπερδυνάμεις και να έχουν ενισχυμένη αποτρεπτική ικανότητα.
Διάφορα κράτη επιδιώκουν μέσω των ΟΜΚ να εμφανισθούν ισχυρά απέναντι σε οποιεσδήποτε μελλοντικές περιπτώσεις περιφερειακού αφοπλισμού ή μέτρων μείωσης της έντασης.
Διάφορες μη-κρατικές οντότητες, (π.χ. τρομοκρατικές οργανώσεις ή τρομοκρατικά δίκτυα), επιδιώκουν την απόκτηση ΡΠΒΧ υλικών και όπλων για την πραγματοποίηση καταστροφικών επιθέσεων (MEGA ATTACKS), εναντίον πόλεων, στρατιωτικών εγκαταστάσεων, βάσεων κ.ά. Επίσης, θέλουν να έχουν «τα δάχτυλά τους σε ΟΜΚ» για την πραγματοποίηση εκβιασμών, απειλών κ.ά. Είναι γνωστό, ότι η AL QAEDA επιδιώκει να πλήξει τις Η.Π.Α. με ραδιολογική ή πυρηνική βόμβα.
Επίσης, διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις στοχεύουν στην κατάληψη πυρηνικών βάσεων, στην κλοπή πυρηνικών και άλλων υλικών ή σε επίθεση-καμικάζι κατά πυρηνικών αντιδραστήρων και άλλων εγκαταστάσεων, γιατί μία τέτοια ενέργεια θα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο και θα προκαλέσει γενικευμένο εκφοβισμό της κοινής γνώμης και με πρωτοφανείς ψυχολογικές και τραυματικές επιπτώσεις.
Στον πλανήτη μας υπάρχουν πολλά «τρωτά σημεία», τα οποία μπορούν να πλήξουν οι τρομοκράτες του σήμερα και του αύριο, όπως:
Υπολογίσιμος αριθμός πυρηνικών και άλλων εγκαταστάσεων σε περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, (π.χ. αντιδραστήρες – περιοχές όπου υπάρχουν πυρηνικά υλικά, HIGHLY ENRICHED URANIUM, ή τακτικά πυρηνικά όπλα), δεν φυλάσσονται επαρκώς.
Πολλά πυρηνικά εργαστήρια στην πρώην ΕΣΣΔ –παρά τη βοήθεια της Διεθνούς Κοινότητας- δεν έχουν επαρκή φύλαξη και προστατευτικούς μηχανισμούς.
Σε ορισμένες χώρες, (π.χ. Πακιστάν – Β. Κορέα), δεν υπάρχουν τα απαραίτητα μέσα για την αντιμετώπιση τυχόν πυρηνικού ατυχήματος ή κάποιας υποτροπής στ πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Εκατοντάδες πρώην Σοβιετικά πυρηνικά και πυρηνοκίνητα υποβρύχια βρίσκονται στις Αρκτικές περιοχές του Μούρμανσκ, του Σιβερομόρσκ, του Πετροπάβλοσκ και του Βλαδιβοστόκ αφημένα στην τύχη τους. Ουσιαστικά είναι στάσιμες ατομικές βόμβες. Πάντως, στα πλαίσια της γνωστής πρωτοβουλίας των Αμερικανών Γερουσιαστών NUNN – LUGAR γίνονται προσπάθειες να αποπυρηνικοποιηθούν τα υποβρύχια και τα πυρηνοκίνητα παγοθραυστικά, γιατί αλλιώς μέσα στα επόμενα χρόνια θα απειληθεί το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα.
Διάφορες ομάδες, όπως οι Τσετσένοι έχουν προσπαθήσει να θέσουν υπό τον έλεγχό τους πυρηνικά υλικά, γι αυτό και οι περιοχές του Καυκάσου, της Κ. Ασίας και της Κασπίας θεωρούνται από τις πλέον ευπαθείς.
Σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν υιοθετηθεί υπολογίσιμες συμφωνίες αφοπλισμού ή μείωσης των οπλοστασίων (πυρηνικών – χημικών – βιολογικών), για τις επόμενες δεκαετίες, κυρίως μεταξύ Η.Π.Α. και της Ρωσίας. Παρ’ όλη τη βελτίωση των σχέσεων εξακολουθεί να υφίσταται αμοιβαία καχυποψία και κατασκευάζονται νέες γενιές πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων. Παράλληλα, η Γαλλία, η Κίνα, η Ινδία και η Μεγ. Βρετανία, έχουν προχωρήσει σε σταδιακή βελτίωση των πυρηνικών οπλοστασίων τους. Αίνιγμα παραμένει η στάση του Ισραήλ στα πυρηνικά, αφού δεν έχει πραγματοποιήσει δοκιμή, αλλά είναι γνωστό ότι διαθέτει από τη δεκαετία του ’60 ατομικά όπλα. Αδιαφάνεια και προβληματισμός κυριαρχεί σε ότι αφορά τα πυρηνικά της Β. Κορέας και του Πακιστάν.
Σε περιφερειακό επίπεδο, έχουν υπογραφεί συμφωνίες για Ζώνες Ειρήνης, καθώς και για Ζώνες Αποπυρηνικοποιημένες, όπως στον Ινδικό Ωκεανό, στην Κεντρική Ασία, στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική, στη Νοτιοανατολική Ασία και στον Ειρηνικό. Πάντως, στα θετικά έχουν καταγραφεί οι καταστροφές των πυρηνικών οπλοστασίων της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Νότιας Αφρικής και του Καζακστάν, καθώς και η απομάκρυνση των πυρηνικών προγραμμάτων από το στρατιωτικό πλαίσιο της Βραζιλίας και της Αργεντινής. Ενδιαφέρον για πυρηνική παρουσία μέσα στα επόμενα 20 χρόνια έχουν επιδείξει η Αίγυπτος, η Τουρκία, η Συρία, η Αλγερία, η Νιγηρία, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, από κοινού με την Υεμένη.
Το Ιράν και η Β. Κορέα θα είναι τα βασικά κράτη που θα προβληματίζουν τη Δύση με τα πυρηνικά τους προγράμματα και οπλοστάσια. Η παράνομη δραστηριότητα των δύο κρατών στον πυρηνικό τομέα, ενδέχεται να προκαλέσει την κύρια αιτία αντιπαράθεσης με τις Η.Π.Α., τα κράτη της ΕΕ και το Ισραήλ, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Και τα δύο καθεστώτα δεν δείχνουν να αποδέχονται προτάσεις περιφερειακού αφοπλισμού, όπως τις αποφάσεις της «Ομάδας των 6» για τα Βορειοκορεατικά προγράμματα ή την αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου. Από την άλλη πλευρά, το Ισλαμικό καθεστώς της Τεχεράνης θεωρεί το πυρηνικό πρόγραμμα άρρηκτα «δεμένο» με την επιστροφή (!) του 12ου Ιμάμη των Σιϊτών και δεν αποκλείει ακόμα και πυρηνικό Αρμαγεδδώνα με το Ισραήλ. Επίσης, δεν φαίνεται να αποδέχεται Αραβικές προτάσεις για μία Ζώνη Απαγόρευσης των Πυρηνικών από το Μαρόκο μέχρι τον Περσικό Κόλπο. Η «επίκληση» ενεργειακών δραστηριοτήτων, η παρουσία Αμερικανικών δυνάμεων σε όλα τα κράτη της περιοχής, η προωθημένη ναυτική στρατηγική των Η.Π.Α., καθώς και οι περιφερειακές εξελίξεις εκλαμβάνονται από τις ηγετικές ομάδες της Τεχεράνης ως απειλητικές. Την ίδια στιγμή, οι Η.Π.Α. θεωρούν τα προγράμματα ΟΜΚ του Ιράν ως απειλή για τα συμφέροντά τους στην περιοχή, για τους συμμάχους τους και για την ενεργειακή σταθερότητα. Η παροχή υποστήριξης εκ μέρους των διαδόχων του Χομεϊνί στο Ιράν σε γνωστές τρομοκρατικές ομάδες που δρουν στο Νότιο Ιράκ, στο Λίβανο και στη Λωρίδα της Γάζας, ενισχύουν τους Αμερικανικούς φόβους ότι το Ισλαμικό καθεστώς της Τεχεράνης είναι λίαν επικίνδυνο για την παγκόσμια ασφάλεια, αφού «τα πλοκάμια αυτών των οργανώσεων αγγίζουν όλες τις ηπείρους».
Συμπέρασμα
Οι αιτίες που έχουν προκαλέσει την οριζόντια διασπορά των ΟΜΚ και υλικών εξακολουθούν να υπάρχουν και αναμένεται να ενδυναμωθούν μέσα στα επόμενα χρόνια, με απρόβλεπτες επιπτώσεις, χωρίς να αποκλείονται προληπτικές ενέργειες εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.