Η εγκατάλειψη ενός λαού

Του Serge Halimi
Διευθυντή της Le Monde Diplomatique


Στις 14 του περασμένου Γενάρη, αφού περισσότεροι από χίλιοι Παλαιστίνιοι, εγκλωβισμένοι σε μια στενή λωρίδα γης που τη σφυροκοπούσε -από ξηρά, θάλασσα κι αέρα- ένας από τους ισχυρότερους στρατούς στον κόσμο, δολοφονήθηκαν από τον ισραηλινό στρατό, αφού βομβαρδίστηκε ένα παλαιστινιακό σχολείο που είχε μετατραπεί σε καταφύγιο των Ηνωμένων Εθνών (1), αφού ένα ψήφισμα του μοναδικού οργανισμού που εκπροσωπεί πραγματικά αυτή τη διεθνή κοινότητα για την οποία τόσος λόγος γίνεται, απαίτησε μάταια την κατάπαυση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα, στις 14 του Γενάρη, λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έδειξε πόσο αποφασισμένη ήταν να αντιδράσει σε εκείνο το μείγμα ξέφρενης βίας και αλαζονείας. Αποφάσισε... να σημειώσει παύση στη διαδικασία προσέγγισής της με το Ισραήλ!(2) Εν τούτοις, για να αμβλύνει τον αντίκτυπο μιας κίνησης που θα μπορούσε να εκληφθεί ως ψίθυρος αποδοκιμασίας απέναντι στο Τελ Αβίβ, έκανε γνωστό ότι επρόκειτο για ένα μέτρο «τεχνικής» και όχι «πολιτικής» φύσεως, καθώς και ότι η απόφαση ελήφθη και από «τις δυο πλευρές».

Το Ισραήλ έχει λευκή επιταγή. Προηγουμένως, ο στρατός του είχε καταστρέψει το μεγαλύτερο τμήμα των παλαιστινιακών υποδομών που είχε χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Καμία αντίδραση δεν σημειώθηκε, καμία δικαστική προσφυγή, καμία αίτηση για αποζημίωση (3). Κατόπιν, το Ισραήλ επέβαλε αποκλεισμό σε ένα φτωχό πληθυσμό που δεν έχει νερό, τρόφιμα ούτε φάρμακα. Και πάλι τίποτα δεν ακούστηκε, εκτός από το κλασικό λογύδριο που αποδίδει ίσες ευθύνες στους πρωταγωνιστές με το επιχείρημα ότι η βία του ισχυρότερου δεν συνοδεύεται πάντα από την υποταγή του πιο αδύναμου. Γιατί λοιπόν να φανταστεί το Ισραήλ ότι η ατιμωρησία του θα λάβει τέλος; 

Πριν από είκοσι χρόνια εξάλλου, το εβραϊκό κράτος είχε λάβει τις προφυλάξεις του ενθαρρύνοντας, ως αντίβαρο απέναντι στην Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO), την ανάδυση της Χαμάς, ενός ιδανικού αντιπάλου με μεσαιωνικό πρόγραμμα, αμφίβολη στρατιωτική δύναμη και ο οποίος δεν επιχειρούσε να «συμπλεύσει» με τις θέσεις της Δύσης. Επομένως, όποτε ήθελαν κάποιοι να βομβαρδίσουν απρόσκοπτα ή να στήσουν οικισμούς, αρκούσε ο ισχυρισμός ότι δεν είχαν απέναντί τους «εταίρους υπέρ της ειρήνης».

Ούτε στις ΗΠΑ υπάρχει κάποια εστία αντίστασης στα σχέδια της κυβέρνησης του Τελ Αβίβ. Στις 9 Ιανουαρίου, ένα ψήφισμα της Βουλής των Αντιπροσώπων τής αναγνώρισε το «δικαίωμα να αμύνεται απέναντι στις επιθέσεις που εξαπολύονται από τη Γάζα». Η Γερουσία, λίγες ώρες νωρίτερα, είχε δηλώσει εκ νέου «την απερίφραστη υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ και τη μάχη που διεξάγει κατά της Χαμάς». Μεριμνώντας, αναμφισβήτητα, για την «ισορροπία», το πρώτο ψήφισμα εξέφραζε παράλληλα «τη θλίψη του για τα αθώα θύματα από την παλαιστινιακή πλευρά και τις οικογένειές τους». Εγκρίθηκε με 390 ψήφους έναντι πέντε. Το δεύτερο, παμψηφεί. Αλλά, ούτε και η κεφαλή της αμερικανικής κυβέρνησης επέδειξε διαφορετική συμπεριφορά. Άλλωστε, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της μονομερούς εκεχειρίας, ο Εχούντ Ολμέρτ τηλεφώνησε στον πρόεδρο των ΗΠΑ για να τον ευχαριστήσει για την υποστήριξή του, η οποία, παρεμπιπτόντως, μεταφράζεται και σε ετήσια, άνευ αντικαταβολής, οικονομική βοήθεια ύψους τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κανένας, εδώ και πολύ καιρό, πόσο μάλλον ο Μπαράκ Ομπάμα, δεν έχει διανοηθεί να την επανεξετάσει.

Με τέτοια ερείσματα, φαίνεται ξεκάθαρα ποιό είναι το σχέδιο των μεγάλων κομμάτων του Ισραήλ: να διαλύσουν την προοπτική ενός αληθινού παλαιστινιακού κράτους, η δημιουργία του οποίου αποτελεί διεθνώς αναγνωρισμένο στόχο. Η Δυτική Όχθη, χαραγμένη με τείχη και ελεγχόμενες διόδους και διάστικτη από οικισμούς, θα παραμείνει ένα συνονθύλευμα από γκέτο που θα φυτοζωεί χάρη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η Γάζα θα βομβαρδίζεται κάθε φορά που ο γείτονάς της θα αρέσκεται να δώσει μια δυσανάλογη «απάντηση» στις επιθέσεις ή στη ρήψη ρουκετών. Κατά βάθος, ύστερα από 61 χρόνια γεμάτα ήττες, εξευτελισμούς, εξορίες, παραβιάσεις υπογεγραμμένων συμφωνιών, αδελφοκτόνους πολέμους, κι ενώ οι κυβερνήσεις όλου του κόσμου τούς έχουν εγκαταλείψει στην τύχη τους κι έχουν επιτρέψει την καταπάτηση του διεθνούς, ακόμα και του ανθρωπιστικού δικαίου, είναι σχεδόν θαύμα το πώς οι Παλαιστίνιοι παραμένουν αποφασισμένοι να δώσουν μια μέρα σάρκα και οστά στην εθνική τους ταυτότητα.

Αν ποτέ το πετύχουν, αυτό δεν θα το οφείλουν ούτε στους Ευρωπαίους, ούτε στους Αμερικανούς ούτε στις περισσότερες αραβικές κυβερνήσεις. Στη Γάζα, για μια ακόμη φορά, όλοι συμπεριφέρθηκαν ως συνένοχοι στην ατέρμονη λεηλασία ενός λαού.


Υποσημειώσεις

(1) «Εντάξει, υπάρχουν μερικά προβληματάκια», παραδέχθηκε ο Άβι Πάζνερ, εκπρόσωπος τύπου της ισραηλινής κυβέρνησης, (France Inter, 8 Ιανουαρίου 2009).

(2) ΣτΕ: Βλ. Alain Gresh, «Η Ευρωπαϊκή Ένωση αγκαλιάζει το Ισραήλ», «ΚΕ» 21-12-08, http://www.monde-diplomatique.gr/spip.php?article183

(3) Pierre Avril, «L'Europe paie, Israël détruit», «Le Figaro», 16 Ιανουαρίου 2009.