Γιατί διαφωνούν ΕE και ΗΠΑ στα πακέτα στήριξης;

Του Jack Ewing
DER SPIEGEL

Η μαζική διοχέτευση ρευστού στην αγορά, όπως εφαρμόζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν θα είχε θετικό αντίκτυπο στις οικονομίες αρκετών Ευρωπαικών χωρών. Την εκτίμηση αυτή διατύπωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Τρισιέ, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι μία τέτοια ενέργεια, θα οδηγούσε στην χαλάρωση του δημοσιονομικού ελέγχου και στην αύξηση του πληθωρισμού.
Ενώ η ομάδα των Τζι-20, των πλουσιοτέρων κρατών του κόσμου, προετοιμάζεται για την συνάντηση της στο Λονδίνο στις 2 Απριλίου, οι παρατηρητές έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στην ολοένα και αυξανόμενη αντιπαράθεση Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρώπης όσον αφορά τον τρόπο χειρισμού της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η Αμερική έχει επιλέξει να αποκαταστήσει την ρευστότητα στην αγορά, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους, οι οποίοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί ως προς την υιοθέτηση τεράστιων πακέτων στήριξης, πρόσθετα από αυτά στα οποία έχουν ήδη συμφωνήσει.
Αυτή η εξέλιξη οδηγεί σε κατηγορίες ότι οδηγούμαστε σε αναβίωση της παλιάς τάξης πραγμάτων. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί για την διόγκωση του δημόσιου χρέους, σήμερα επικρίνονται επειδή δεν προχωρούν τάχιστα στην εκτύπωση δεκάδων δισεκατομμυρίων Ευρώ.

Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσον η ακολουθητέα πολιτική είναι η κατάλληλη για τα δεδομένα της Ευρώπης. Αν και όλοι συμφωνούν ότι απαιτείται συντονισμός σε παγκόσμιο επίπεδο για αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης, εντούτοις οι θεραπείες δεν μπορούν να είναι οι ίδιες για όλες τις χώρες. Όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισιέ σε συνέντευξη στην Wall Street Journal στις 23 Μαρτίου, οι δημοσιονομικές δαπάνες στην Ευρώπη, είναι ήδη κατά πολύ μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι κίνδυνοι από τις παλιές συνήθειες

Η μαζική διοχέτευση ρευστού στην αγορά, ενδεχομένως να οδηγήσει σε αναβίωση των φόβων για αύξηση των φόρων και του πληθωρισμού, τόνισε ο Τρισιέ, προσθέτοντας ότι πρέπει να δοθούν σαφείς διαβεβαιώσεις στους πληθυσμούς ότι υπάρχει στρατηγική εξόδου από την κρίση. Θα πρέπει, συνέχισε, να δοθούν διαβεβαιώσεις στα νοικοκυριά ότι δεν θα τεθεί σε κίνδυνο το μέλλον των παιδιών τους, και στις επιχειρήσεις ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται σήμερα, δεν θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στους μελλοντικούς τους ισολογισμούς.
Ο κύριος Τρισιέ είπε επίσης ότι η αναζωογόνηση της οικονομίας βασίζεται κυρίως στην εμπιστοσύνη. Αυτή, τόνισε, συνίσταται στο να αποδείξουμε ότι υπάρχει μία σωστή ισορροπία μεταξύ της βραχυπρόθεσμης, της μεσοπρόθεσμης και της μακροπρόθεσμης προοπτικής.
Είναι επίσης σημαντικό να θυμηθούμε πόση προσπάθεια κατέβαλαν την τελευταία δεκαετία οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ώστε να θέσουν υπό έλεγχο τις δημοσιονομικές δαπάνες, να ελέγξουν τον πληθωρισμό και να δημιουργήσουν μία σταθερή βάση για το κοινό νόμισμα, το Ευρώ. Αν και ο Τρισιέ δεν το παραδέχθηκε, εντούτοις οι προειδοποιήσεις για την αύξηση του δημόσιου χρέους από χώρες που μετέχουν στην Ευρωζώνη, όπως η Ιταλία ή η Ελλάδα, συνιστά ένδειξη ότι ενδεχομένως να άρχισε η επιστροφή στις παλιές, κακές συνήθειες.

Τρισιέ – Δεν είναι αγώνας ταχύτητας

Επιπρόσθετα, η ακολουθητέα αμερικανική πολιτική για αναθέρμανση της οικονομίας, δεν θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα σε αμιγώς εξαγωγικές οικονομίες όπως αυτές της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Σκανδιναβίας και αρκετών χωρών της ανατολικής Ευρώπης. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν δεν αφορά την μείωση στην εσωτερική κατανάλωση, αφού η ζήτηση τόσο στην Ασία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ουσιαστικά εξανεμιστεί. Η Ευρώπη, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει και αυτή πρόβλημα πιστώσεων. Ωστόσο όπως επισημαίνει ο Τρισιέ, η Ευρωπαϊκή οικονομία βασίζεται περισσότερο στην τραπεζική χρηματοδότηση παρά στις χρηματαγορές, όπως ισχύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι για αυτό τον λόγο, επισήμανε, που επικεντρώσαμε τις προσπάθειες μας στην ενίσχυση των εμπορικών τραπεζών.
Με τις δηλώσεις του στην Wall Street Journal, ο Τρισιέ, συνέβαλε με κάποιο τρόπο στην συντήρηση της διαμάχης ΗΠΑ-Ευρώπης, αφού επισήμανε ότι οι καθορίζοντες την Αμερικανική πολιτική, θα πρέπει να διοχετεύσουν τα χρήματα εκεί όπου απαιτείται. Το τι θα εισηγούμουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, τόνισε, είναι να δράσουμε τώρα, άμεσα και αποτελεσματικά, και να εφαρμόσουμε το τι έχει αποφασιστεί. Ας το πράξουμε! Το τι απαιτείται, συνέχισε, είναι ταχεία εφαρμογή των μέτρων που αποφασίστηκαν και ταχεία έξοδος από την κρίση. Και όχι ανάλωση σε ανώφελες και αντιπαραγωγικές διενέξεις, οι οποίες ευτυχώς έχουν ξεπεραστεί.

Ωστόσο μετέωρο παραμένει το κατά πόσον ο Τρισιέ αναφερόταν στην κυβέρνηση Ομπάμα ή στο Κογκρέσο – προφανώς στο δεύτερο. Ταυτόχρονα ήταν έντονα επικριτικός για την εμμονή του τύπου και αναλυτών να συγκρίνουν τα μεγέθη των πακέτων στήριξης. Δεν πρόκειται για κούρσα ταχύτητας, τόνισε. Όλοι πράττουμε το τι κρίνουμε ότι θα είναι μακροπρόθεσμα το καλύτερο, λαμβάνοντας υπόψιν τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των οικονομιών μας.

The New York Times Syndicate