Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2010

Οι εκλογές για το μέλλον του Ιράκ


Μιχάλης Ι. Παπαθεράποντος

Μετά από την τελευταία αλλαγή έχει αποφασιστεί η 7η Μαρτίου ως ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών στο Ιράκ. Οι εκλογές θα κρίνουν πολλά στο εσωτερικό μέτωπο, αφού θα αναδειχθούν τα νέα ισοζύγια δυνάμεων ανάμεσα στις διάφορες εθνότητες και θρησκευτικά δόγματα και θα εκλεγεί ο νέος πρόεδρος και πρωθυπουργός της χώρας. Οι κυριότερες δεξαμενές ψήφων είναι οι Κούρδοι, οι Σιίτες και οι Σουνίτες. Αξιοσημείωτη είναι η διάσπαση της μεγάλης σιιτικής συμμαχίας σε δύο στρατόπεδα, που αντιπροσωπεύει την πλειοψηφία του Ιρακινού λαού, αλλά δεν θα έχουν ιδιαίτερα προβλήματα στην αντιπροσώπευση τους στο Κοινοβούλιο. Οι Κούρδοι, παρόλο που είναι η τρίτη μεγαλύτερη δύναμη παρουσιάζονται και αυτοί ισχυροί, λόγω της ενότητας στους γύρω από τον εθνικό σκοπό για ανεξάρτητο Κουρδιστάν. Τη μεγαλύτερη δυσκολία την αντιμετωπίζουν οι Σουνίτες, οι οποίοι εκτός του ότι έχουν διασπαστεί, υπο-εκπροσωπούνται λόγω της άρνησης αρκετών ψηφοφόρων και ηγετικών στελεχών να ψηφίσουν, καθώς θεωρούν τις εκλογές επιβαλλόμενες από ξένες δυνάμεις. Οι εκλογές κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικές, αφού υπάρχει η πρόθεση των Αμερικανών να αποσύρουν τα στρατεύματα τους μέχρι το 2011. Επίσης, οι εκλογές θα γίνουν με παράλληλο δημοψήφισμα ως προς την παρουσία των Αμερικανικών στρατευμάτων. Η «Συμφωνία Καθεστώτος Δυνάμεων» (SOFA) των ΗΠΑ είναι αναγκαία, αφού το ψήφισμα 1790 του ΟΗΕ είχε ως καταληκτική ημερομηνία την 31 Δεκεμβρίου του 2008.


Οι εκλογές θα κρίνουν σε σημαντικό βαθμό το μέλλον της χώρας που θα την οδηγήσουν στη σταθερότητα ή στην αβεβαιότητα, καθώς και το καθεστώς αυτονομίας του Κουρδιστάν. Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, το δημοψήφισμα για το Κουρδιστάν θα αναβληθεί για πέντε χρόνια, κάτι που θέτει εκ προοιμίου την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν σε αμφιβολία. Η Τουρκία εξέφρασε την ικανοποίηση της τον Μάιο για την έκθεση αυτή, αφού θεωρείται συμβατή με τις δικές της θέσεις. Οι Κούρδοι, που είναι εξαρτώμενοι από τις ΗΠΑ, έχουν σχετική αυτονομία στην περιοχή τους και πιθανότατα στο μέλλον να ξεκαθαριστεί οριστικά και το καθεστώς του Κιρκούκ. Αυτή ίσως να είναι η μεγαλύτερη και πιθανότερη «ανεξαρτησία» που θα έχουν, ενώ την ίδια στιγμή θα αποτελούν ένα μοχλό πίεσης στα χέρια των Αμερικανών, προς την Τουρκία. Οι ΗΠΑ θα μπορούν να εκμεταλλεύονται πολιτικά την Άγκυρα με την απειλή για προώθηση της ανεξαρτησίας του Κουρδιστάν. Η Άγκυρα ευνοεί την ισχυρή κεντρική κυβέρνηση στο Ιράκ, όπου ο έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πόρων της χώρας δεν θα βρίσκεται στις περιφέρειες. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για το Κουρδιστάν, αφού έτσι οι Κούρδοι δεν θα συγκεντρώνουν στα χέρια τους τα πλούτη και τη δύναμη από τα αποθέματα πετρελαίου που βρίσκονται στο Κιρκούκ. Με μία χαλαρή ομοσπονδία, δηλαδή συνομοσπονδία, οι Κούρδοι θα ελέγχουν τις πετρελαϊκές πηγές, όπου θα μπορούσαν να οικοδομήσουν τη μελλοντική τους ανεξαρτησία. Σε αυτά όμως τα σχέδια, οι Τούρκοι βρίσκουν συμμάχους την Αραβική πλειοψηφία των Σουνιτών και Σιιτών του Ιράκ.
Ανάμεσα σε αυτούς, συγκαταλέγεται ο δημοφιλής Σιίτης ηγέτης Μουκτάτ Αλ-Σατρ, ο οποίος αντιτίθεται στην χαλαρή συνομοσπονδία, που θα ήταν και για τον ίδιο ένα ισχυρό πλήγμα. Η χαλαρή ομοσπονδία θα έδινε δύναμη στις περιφέρειες, αλλά θα περιόριζε την ισχύ του στην επαρχία της Βαγδάτης όπου έχει για προπύργιο του την πόλη που φέρει το όνομα του. Φαίνεται ότι για αυτό τον λόγο μετέβηκε την 1η Μαΐου στην Άγκυρα για να επισκεφθεί τον πρόεδρο Γκιούλ και τον Ταγίπ Ερτογάν όπου παρευρέθηκε σε σεμινάριο με θέμα «Το κίνημα ΑΛ-ΣΑΤΡ και οι μελλοντικές προκλήσεις.» Τα κοινά συμφέροντα βρήκαν ένα ακόμη σύμμαχο της Τουρκίας ο οποίος όμως, είναι ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της άμεσης αποχώρησης των Αμερικάνων από το Ιράκ. Ο Αλ-Σάτρ, που θεωρείται αντι-Αμερικάνος, βρίσκεται στην Ιερή πόλη Κομ του Ιράν, όπου μελετά για την απόκτηση του τίτλου του Αγιατολαχ. Αυτή η εξέλιξη κρίνεται από πολιτικής σκοπιάς ιδιαίτερα σημαντική αφού αποκτά μεγαλύτερο θρησκευτικό κύρος και αποδοχή από του Σιίτες του Ιράκ, τη μεγαλύτερη σέκτα της χώρας. Σε συνδυασμό με την αποχώρηση των Αμερικανών, ο Σιίτης ηγέτης θα μπορεί να αποκτήσει μεγάλη επιρροή στη χώρα, κάτι όμως που ίσως να μην το επιτρέψουν οι Συμμαχικές δυνάμεις. Δεν θα ήταν παράξενο αν τα αποτελέσματα και οι συμμαχίες που πιθανόν να δημιουργηθούν, να μην είναι ευνοϊκά προς τα δυτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα η απόφαση των ΗΠΑ για αποχώρηση να αλλοιωθεί. Η επιθυμία για αποχώρηση των στρατευμάτων θα υλοποιηθεί με βάση τα αντικειμενικά δεδομένα στο Ιράκ, αφού θα υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος της χώρας. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί με την συμμετοχή όλων των Ιρακινών δυνάμεων στην πολιτική ζωή, με χαλαρή ομοσπονδία, οργανωμένες στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις, όπου οι ΗΠΑ θα μπορούν να διαδραματίζουν εκ του μακρόθεν ρυθμιστικό παράγοντα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.