Ανοικτές πληγές, ανεξίτηλα τραύματα στην Αιτή

Του Marc Lacey
The New York Times

Ο ισχυρός μετασεισμός που ταρακούνησε για ακόμη μία φορά την Αιτή την Τετάρτη, δεν προκάλεσε μόνο νέες καταστροφές, αλλά τραυμάτισε περαιτέρω τον ήδη ταλαιπωρημένο λαό της χώρας. Ωστόσο οι αρχές επισήμαναν ότι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι επιζήσαντες του τρομακτικού σεισμού της περασμένης εβδομάδας, μεγέθους 7.1 βαθμών, είναι η αδυναμία αντιμετώπισης των τραυματιών και οι καλπάζουσες επιδημίες, παρά η πτώση χαλασμάτων, από τα ήδη καταστραμμένα κτίρια.

«Εξακολουθούν να υπάρχουν χιλιάδες τραυματίες με βαριάς μορφής κατάγματα και σοβαρές πληγές που δεν έχουν ακόμη τύχει περίθαλψης» δήλωσε ο δρ Εντουάρτο Μαρχένα, Καρδιολόγος στο πανεπιστήμιου του Μαϊάμι, ο οποίος είναι επικεφαλής πρόχειρου νοσοκομείου κοντά στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας της Αιτής. «Πολλοί θα πεθάνουν αν δεν τύχουν θεραπείας» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Τραγωδία και εξαθλίωση
Για τους βαριά τραυματίες, οι ελπίδες να επιζήσουν ίσως να εναπόκεινται εξ’ ολοκλήρου στην μεταφορά τους από την χώρα. Το πρωί της Τετάρτης, νοσηλευτής ενημέρωσε τον δρα Μαρχένα για τα σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα που αντιμετώπιζε ένα νεογέννητο. Η ερώτηση του δρος Μαρχένα ήταν άμεση: «Χρειάζεται να μεταφερθεί στις ΗΠΑ;». Ο δισταγμός του νοσηλευτή ήταν αρκετός. «Κάντο» ήταν η οδηγία του γιατρού. Σύντομα το βρέφος μεταφερόταν αεροπορικώς στο Μαιάμι για περίθαλψη.

Στους πρόχειρους καταυλισμούς που έχουν στηθεί σε ολόκληρη την πρωτεύουσα Πορτ-ο-Πρενς, εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι που σφαδάζουν από τον πόνο, τυγχάνοντας περίθαλψης αποκλειστικά από τους οικείους τους. Κανένας γιατρός δεν τους έχει επισκεφθεί από την ημέρα του σεισμού. Επιπρόσθετα, τα αναρίθμητα πτώματα που κείτονται στους δρόμους, αυξάνουν τον κίνδυνο για εξάπλωση επιδημιών, ειδικά, όπως τονίζουν οι ειδικοί, αν αρχίσουν οι βροχές.



Η διανομή τροφίμων και νερού στους σεισμόπληκτους είναι επίσης ζωτικής σημασίας για αναχαίτιση της πρόκλησης νέων θανάτων. Από την Τετάρτη, το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι διένειμε φαγητό σε 200.000 ανθρώπους, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι θα απαιτηθεί ένας μήνας ώστε τα εφόδια να φθάσουν στα δύο εκατομμύρια των σεισμοπλήκτων.

Τραγική είναι η κατάσταση και σε ορισμένα νοσοκομεία και κλινικές. Τα ιατρικά εργαλεία αποστειρώνονται με βότκα, ενώ για τους ακρωτηριασμούς, οι νοσηλευτές ψάχνουν στην αγορά για σιδηροπρίονα.

Στο Γενικό Νοσοκομείο της πρωτεύουσας της Αιτής, δεν υπάρχει νερό και ρεύμα, οι ιατρικές προμήθειες εξαντλούνται, ενώ δύσκολα εξευρίσκονται καύσιμα για τις γεννήτριες. Άλλα νοσοκομεία είναι σε ακόμη χειρότερη κατάσταση, με τους ασθενείς να νοσηλεύονται στο ύπαιθρο. Παρόλα αυτά, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό εξακολουθεί να καταφθάνει από το Ισραήλ, την Κούβα, την Πορτογαλία και άλλες χώρες, μεταφέροντας μαζί του προμήθειες σε φάρμακα και άλλο εξοπλισμό, ως επίσης και την πολύχρονη εμπειρία τους στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.

Απουσία υποδομής
Στα ανοικτά της Αιτής, έχει αγκυροβολήσει το Αμερικανικό νοσοκομειακό πλοίο Comfort-Ανακούφιση, για περίθαλψη των βαριά τραυματιών, ενώ οι πιο βαριά μεταφέρονται με ελικόπτερα από το ελικοδρόμιο που έχει δημιουργηθεί κοντά στο Γενικό Νοσοκομείο της πρωτεύουσας.

Ωστόσο η ενσωμάτωση όλων των ιατρικών συνεργείων σε έναν ενιαίο φορέα θα απαιτήσει χρόνο. «Κανένας δεν γνωρίζει πόσοι γιατροί και πόσοι νοσηλευτές έχουν φθάσει στην Αιτή», δήλωσε η δρ Χενριέτ Χαμουιγιέτ, επικεφαλής της αποστολής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην Αιτή. «Κανένας δεν προμηθεύει την κυβέρνηση με τα απαιτούμενα στοιχεία» κατέληξε.

Παράπονα εκφράζονται όμως και για το ότι ο Αμερικανικός στρατός δεν έχει ως προτεραιότητα του την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα διαμαρτυρήθηκαν επειδή σε αεροπλάνα της με ιατρικό εξοπλισμό, δεν επιτράπηκε να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς, με αποτέλεσμα να χαθούν ζωές.

Παρά την μαζική εισροή ανθρωπιστικής βοήθειας, οι Συνέταιροι στην Υγεία, οργάνωση που δραστηριοποιείται εδώ και 20 χρόνια στην Αιτή, εκτίμησε ότι 20.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω έλλειψης χειρουργικών επεμβάσεων. Αριθμός ωστόσο που δεν υιοθετείται από άλλες οργανώσεις. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, έχει επίσης αρχίσει να συγκεντρώνει δεδομένα ώστε να καθορίσει επακριβώς τον τελικό απολογισμό των θυμάτων του καταστροφικού σεισμού, ο οποίος εκτιμάται ότι παρά τον τελικό αριθμό, θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερος.

Ζωτικής σημασίας για ενίσχυση των προσπαθειών ανακούφισης των σεισμοπλήκτων, δήλωσε ο δρ Πολ Φάρμερ, συνιδρυτής της οργάνωσης Συνέταιροι στην Υγεία, και αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΟΗΕ στην Αιτή, είναι ο συντονισμός της δράσης των σωστικών συνεργείων. «Ο καθένας δρα αυτόβουλα, αυτόνομα», είπε χαρακτηριστικά.

Την ίδια στιγμή, οι συνεχείς μετασεισμοί ουδόλως υποβοηθούν την κατάσταση. Στο πρόχειρο νοσοκομείο που τυγχάνει διαχείρισης από γιατρούς που έφθασαν από το Μαιάμι, οι ασθενείς, με την εκδήλωση του ισχυρότατου μετασεισμού, εγκατέλειψαν πανικόβλητοι τα κρεβάτια τους, φοβούμενοι στη συνέχεια να επιστρέψουν.

Ψυχολογικά τραύματα
Προσπάθειες καταβάλλονται επίσης και για αντιμετώπιση των ψυχολογικών τραυμάτων που έχει προκαλέσει ο σεισμός στους κατοίκους της χώρας. Στο Πανεπιστήμιο της Αιτής, που δεν έχει υποστεί μεγάλες ζημιές, ο καθηγητής ψυχολογίας Ζαν Ρομπέρ Σιερί, έχει αναπτύξει ομάδα φοιτητών στους δρόμους της πρωτεύουσας.

«Τους έχουμε αποστείλει εκεί με βασικές οδηγίες. Πρώτα, να ακούσουν τους σεισμόπληκτους, να τους επιτρέψουν να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Κατά δεύτερο λόγο, να μην τους υποσχεθούν υλική βοήθεια, αφού δεν είναι σε θέση να τους την παράσχουν».

Ο καθηγητής Σιερί πρόσθεσε ότι τα μαθήματα έχουν ανασταλεί μέχρι νεοτέρας, προσθέτοντας ότι οι φοιτητές του καλούνται πρόωρα να εφαρμόσουν στην πράξη όσα διδάχθηκαν, ώστε να βοηθήσουν τόσο τους εαυτούς τους όσο και την χώρα τους.

Την ίδια στιγμή παραδέχεται ότι το έργο των φοιτητών του δεν είναι καθόλου εύκολο, επειδή και οι ίδιοι έχουν υποστεί ψυχολογικά τραύματα. «Ακόμη και εγώ, ως ψυχολόγος νιώθω ότι χρειάζομαι θεραπεία. Όταν κλείνω τα μάτια μου, ονειρεύομαι σπίτια που καταρρέουν», τόνισε με δάκρυα στα μάτια.