Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

Δίκοπο μαχαίρι για το Κρεμλίνο οι εκλογές στην Ουκρανία


Του Clifford J. Levy
The New York Times


Η νίκη του εκλεκτού της Ρωσίας στις εκλογές στην Ουκρανία μπορεί να αποτελεί ανακούφιση για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ανέκαθεν αναζητούσε τρόπους ώστε να δυσφημήσει το δημοκρατικό καθεστώς της γείτονος και τη στροφή προς Δυσμάς.

Την ίδια ώρα ωστόσο, η επιτυχία έχει και την άλλη όψη της. Η εκλογική διαδικασία, με νικητή τον Βίκτορ Γιανούκοβιτς, ήταν έντονα ανταγωνιστική, απρόβλεπτη και σχετικά δίκαιη – κάτι που δεν έχει ισχύσει στη Ρωσία από την εδραίωση της εξουσίας εκ μέρους του Πούτιν.

Τη Δευτέρα, Ευρωπαίοι παρατηρητές εκθείασαν τις εκλογές, χαρακτηρίζοντάς τις «εντυπωσιακή επίδειξη» δημοκρατίας. Με άλλα λόγια, η διαδικασία πόρρω απείχε από τα ισχύοντα στη Ρωσία, γεγονός που καταδεικνύει τις αδυναμίες του συστήματος εκλογής. Και ως τέτοια, αναδεικνύεται ως εναλλακτικό μοντέλο για την πρώην Σοβιετική Ένωση.

Το εκλογικό αποτέλεσμα έχει σαφέστατα επιπτώσεις και στην εξέλιξη της Πορτοκαλί Επανάστασης, κυρίαρχο ρόλο στην οποία διαδραμάτισε η χαμένη της αναμέτρησης, πρωθυπουργός Γιούλια Τιμοσένκο, παρά το ότι η ήττα της ενδεχομένως να συνιστά απόρριψη της Επανάστασης, εντούτοις το γεγονός ότι η Ουκρανία διήλθε από μια εκλογική διαδικασία με έντονα τα στοιχεία του ανταγωνισμού και της ίσης αντιμετώπισης των υποψηφίων, καταδεικνύει πως η κληρονομιά της Πορτοκαλί Επανάστασης διατηρείται/συντηρείται.


Ο Ολέξιυ Χαράν, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής στο πανεπιστήμιο Μόχιλα στο Κίεβο, δήλωσε ότι παρά το ότι αρκετοί Ουκρανοί είναι απογοητευμένοι από την Πορτοκαλί Επανάσταση, εντούτοις, με δεδομένη την προτεραία πολιτική αναταραχή, εκτιμούν το τι έχει προσφέρει στη χώρα.

«Αν και δεν έχουν εξασφαλίσει ότι τους είχαν υποσχεθεί κυρίως στον οικονομικό τομέα, εντούτοις απολαμβάνουν τη δημοκρατία», τονίζοντας πως «μπορούν να επικρίνουν, να παρακολουθούν πολιτικές εκπομπές. Έχουν πλέον επιλογές». Ο κ. Χαράν επισήμανε ακόμη ότι οι Ουκρανοί αν και επιθυμούν τάξη και σταθερότητα, ως επίσης ισχυρούς ηγέτες, αυτό ουδόλως σημαίνει ότι θα θυσιάσουν τις δημοκρατικές τους ελευθερίες, όπως ισχύει στη Ρωσία.

Άποψη την οποία υιοθετούν αναλυτές, υποστηρίζοντας πως ενώ ο λαός ήταν αυτός ο οποίος εκδίωξε την Πορτοκαλί Κυβέρνηση, ο ίδιος λαός δεν επιθυμεί εκπτώσεις από τα πιστεύω της Πορτοκαλί Επανάστασης. Οπισθοδρόμηση, τόνισαν, θα επέλθει αν ο Γιανούκοβιτς επιχειρήσει να επιβληθεί.

Επιπτώσεις στη Ρωσία

Το ουκρανικό μοντέλο ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στην ίδια τη Ρωσία. Οι πρόσφατες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Καλίνιγκραντ, στη Δυτική Ρωσία, συγκέντρωσαν χιλιάδες κόσμου, καταλαμβάνοντας το Κρεμλίνο εξαπίνης. Συνθήματα που ζητούσαν παραίτηση του Πούτιν, λόγω αύξησης των φόρων, κυριάρχησαν στη συγκέντρωση.

Πρόσθετα, την περασμένη εβδομάδα, ο επιφανής πολιτικός και θεωρούμενος ως μαριονέτα του Κρεμλίνου, Σεργκέι Μιρόνοφ, επιτέθηκε εναντίον της πολιτικής Πούτιν διερωτώμενος «αν η αντιπολίτευση και η κριτική είναι ανειλικρινείς πρακτικές». «Σε μία πολιτισμένη κοινωνία αυτό είναι το καθήκον και ο στόχος της αντιπολίτευσης», κατέληξε.

Απομακρυσμένο φαίνεται το ενδεχόμενο η Ρωσία να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ουκρανίας. Το ερώτημα ωστόσο που τίθεται είναι το ποιες θα είναι μακροπρόθεσμα οι επιπτώσεις στην πρώην Σοβιετική Ένωση, αν η διαδοχή στην εξουσία στην Ουκρανία γίνει με σχετικά ειρηνικό τρόπο.

Το Κρεμλίνο, που ανέκαθεν δεν έβλεπε με καλό μάτι την Πορτοκαλί Επανάσταση, ενώ προσπάθησε μάλιστα να την αποδυναμώσει, αντέδρασε ψύχραιμα στο εκλογικό αποτέλεσμα, ενώ διαψεύστηκαν και οι φήμες για μαζικές διαδηλώσεις, παρόμοιες με αυτές της Πορτοκαλί Επανάστασης. Παρά την άρνηση της κ. Τιμοσένκο να παραδεχθεί ήττα, η ίδια ήταν ασυνήθιστα ήπια, αποφεύγοντας τα δημόσια σχόλια και ακυρώνοντας δύο διασκέψεις Τύπου. Με δεδομένη τη διαφορά με τον κ. Γιανούκοβιτς, δεν θα είναι εύκολο να αμφισβητήσει τα αποτελέσματα.

Οι εκλογές δεν ήταν χωρίς προβλήματα, με τις πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για καλπονοθεία και άλλες παρατυπίες. Τα ουκρανικά τηλεοπτικά κανάλια, που ανήκουν επί το πλείστον σε ολιγάρχες, έκλιναν πότε υπέρ και πότε εναντίον των ανθυποψηφίων. Ακόμη και πριν αρχίσει η προεκλογική περίοδος, αρκετοί Ουκρανοί επισήμαιναν ότι η πορτοκαλί κυβέρνηση είχε διαβρωθεί από τις εσωτερικές διενέξεις.

Κερδισμένο το Κρεμλίνο;

Βραχυπρόθεσμα το Κρεμλίνο ίσως να επωφεληθεί από τις εκλογές. Οι σχέσεις με τον πρώην πρόεδρο Βίκτορ Γιουσένκο ήταν ιδιαίτερα τεταμένες, σε αντίθεση με τον Γιανούκοβιτς, ο οποίος κατηγορείτο ως πιόνι του Κρεμλίνου. Ωστόσο, υιοθετώντας το πνεύμα της Πορτοκαλί Επανάστασης, ο νικητής των εκλογών επιχείρησε να εξαγνίσει/ βελτιώσει την εικόνα του και τάχθηκε ένθερμα υπέρ των δεσμών της Ουκρανίας με την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, αναλυτές που διατηρούν δεσμούς με το Κρεμλίνο, εκτιμούν ότι ο Γιανούκοβιτς δεν θα κατορθώσει να πετύχει την πολυπόθητη «πολιτική ειρήνη».

Ο κόσμος, τονίζουν, επιθυμεί σταθερότητα όπως αυτήν που δημιούργησε ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι αυτός είναι ο λόγος που άλλες χώρες δεν επιθυμούν τις δικές τους... πορτοκαλί επαναστάσεις. Ωστόσο τα εύσημα από τους Ευρωπαίους παρατηρητές για τις ουκρανικές εκλογές, ίσως οδηγήσουν και άλλους στην περιοχή να καταλήξουν σε διαφορετικά συμπεράσματα.

«Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η Πορτοκαλί Επανάσταση απέτυχε. Εγώ διαφωνώ», τόνισε ο Ματίας Εόρσι, επικεφαλής του Συμβουλίου της Ευρώπης. «Είναι χάρη στην Πορτοκαλί Επανάσταση που οι εκλογές στην Ουκρανία είναι πλέον πραγματικότητα», κατέληξε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.