The Last Train from Hiroshima

Charles Pellegrino
The Last Train from Hiroshima
Henry Holt, 2010


Του Dwight Garner
The New York Times Book Review


Όταν ο Τσουτόμο Γιαμαγκούτσι πέθανε προσφάτως στα 93 του, οι επικήδειες ομιλίες αναφερόντουσαν στον ίδιο ως μια ατυχή σπανιότητα: ένας άνθρωπος που επέζησε δύο ατομικών εκρήξεων, στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Ήταν ένας άνθρωπος με πολύ καλή ή πολύ κακή τύχη. Είναι δύσκολο να αποφασίσει κανείς.

Αλλά ο κ. Γιαμαγκούτσι δεν ήταν μόνος του. Ήταν ένας από τους 165 που πιστεύεται ότι επέζησαν της Χιροσίμα μόνο για να καταλήξουν στο Ναγκασάκι όταν 3 μέρες μετά έριξαν την βόμβα. Η ιστορίες αυτών των «διπλών» επιζησάντων αποτελούν μέρος του νηφάλιου και σοβαρού νέου βιβλίου του Τσάρλς Πελλεγκρίνο, «The Last Train from Hiroshima».

Ο όρος «σημείο μηδέν» γεννήθηκε στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Αυτοί που επιβίωσαν της γνωριμίας στενού τύπου με τις καινούργιες Αμερικάνικες βόμβες, επιβίωσαν χάριν μιας τελείως τυφλής, καλής τύχης. Ήταν στο σωστό ακριβώς σημείο στην σωστή ακριβώς στιγμή, προστατευμένοι από τις ακτίνες γάμμα και την υπέρυθρη ακτινοβολία και μετά από την κατεδαφιστική έκρηξη, σε σημεία που λειτούργησαν ως φυσικά προστατευτικά καλύμματα.



Οι επιζήσαντες από τη Χιροσίμα έμαθαν ανεκτίμητα μαθήματα σχετικά με την επιβίωση μιας πυρηνικής έκρηξης, αλλά αποθαρρύνθηκαν από το να διαδώσουν αυτή την γνώση. Οι στρατιωτικοί ηγέτες της Ιαπωνίας δεν ήθελαν την διάδοση «κακών ιστοριών» και «διαδόσεων περί ήττας». Παρ’ όλα αυτά όμως, μερικοί από τους επιζήσαντες μίλησαν και έσωσαν μερικές ζωές.

Οι Ιάπωνες ονόμασαν την ατομική βόμβα «πίκα-ντον», «φλάς-μπάνγκ». Ένα μάθημα σχετικό με αυτό ήταν το εξής: Αν δεις και επιζήσεις του «πίκα», έχει μόλις λίγα δευτερόλεπτα για να βρεις κάλυψη. Το «ντον» είναι καθ’ οδόν. Ακόμα ένα μάθημα: το να φοράς άσπρα βοηθάει. Ένας γιατρός, γράφει ο Πελλεγκρίνο, «ανακοίνωσε πολυάριθμες περιπτώσεις γυναικών και παιδιών που φορούσαν εμπριμέ ρούχα, ή άσπρα ρούχα με σχέδια πάνω τους. Τα λουλούδια, έλιωσαν πάνω στο δέρμα τους παραμένοντας ανεξίτηλες στάμπες».

Το βιβλίο «The Last Train from Hiroshima» είναι ένας κατάλογος όλων των παρόμοιων τρόμων και δεν είναι για άτομα με ευαίσθητο στομάχι. Περιγράφει τους ούτω καλούμενους «δίποδα-μυρμήγκια αλιγάτορες» που έβλεπαν παντού οι επιζώντες – άντρες και γυναίκες που τώρα ήταν χωρίς μάτια και πρόσωπο – με τα κεφάλια τους μεταλλαγμένα σε μαυρισμένα δέρματα αλιγατόρων επιδεικνύοντας μαύρες τρύπες για στόματα».

Ο συγγραφέας συνεχίζει: «Οι άνθρωποι αλιγάτορες δεν φώναζαν. Τα στόματα τους δεν μπορούσαν να σχηματίσουν τους ήχους. Ο θόρυβος που έβγαζαν όμως ήταν χειρότερος από κραυγή. Άκουγες ένα συνεχές μουρμουρητό να βγαίνει από μέσα τους – όπως οι ακρίδες σε μια καλοκαιρινή μέρα. Ένας άνθρωπος, τρικλίζοντας επάνω σε απανθρακωμένα κολοβώματα για πόδια, κουβαλούσε το μωρό του, νεκρό, ανάποδα».

Ο ίδιος γιατρός δήλωσε: «Εκείνοι από εμάς που έμειναν εκεί που ήμασταν, εκείνοι από εμάς που βρήκαν καταφύγιο στους λόφους πίσω από το νοσοκομείο όταν οι φλόγες άρχισαν να απλώνονται και να πλησιάζουν, καταφέραμε να ξεφύγουμε ζωντανοί. Εν συντομία, εκείνοι που επέζησαν της βόμβας ήταν, αν όχι απλώς τυχεροί, σε ένα ή μεγαλύτερο βαθμό εγωιστές, εγω-κεντρικοί – καθοδηγούμενοι από το ένστικτο και όχι από τον πολιτισμό. Και το ξέρουμε, όλοι όσοι έχουμε επιζήσει».

Ο κ. Γιαμαγκούτσι ο διπλός επιζήσας, ήταν ένας από τους υποστηρικτές ενός πολύ απλού σχεδίου για το τέλος του πυρηνικού πολέμου, μας λέει ο κ. Πελλεγκρίνο. Το σχέδιο είχε ως ακολούθως: οι μόνοι άνθρωποι που θα έπρεπε να τους επιτραπεί να κυβερνούν χώρες με πυρηνικά όπλα είναι μητέρες, εκείνες που ακόμα βυζαίνουν τα παιδιά τους.