Κυπριακό σήμερα: Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα;

Του Ντίνου Τουμάζου

Σαφής και ευκρινέστατη η προσέγγιση του άρθρου με τίτλο «Τα αδιέξοδα της αποσπασματικής στρατηγικής» του διευθυντή του Κυπριακού Κέντρου Μελετών, Χρήστου Ιακώβου. Ορθότατες και οι επισημάνσεις του σχετικά με τον ρόλο του Αλεξάντερ Ντάουνερ και το δίλημμα που λογικά πρέπει να απασχολεί τον Πρόεδρο Χριστόφια ή θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να αντιμετωπίσει με την επίσκεψη του Γ.Γ. του ΟΗΕ.

Και φυσικά κανείς δεν επιχαίρει με τη δυσμενή θέση στην οποία βρίσκεται ο Κύπριος Πρόεδρος. Γιατί δεν πρόκειται απλώς για προσωπική αποτυχία, όσο και αν αναπόφευκτα τη χρεώνεται λόγω των λανθασμένων εκτιμήσεων και των έως τώρα χειρισμών του. Η ουσία είναι ότι η αποσπασματική (και όχι μόνο) στρατηγική που ακολουθήθηκε δεν αξιοποίησε τις όποιες ευκαιρίες δόθηκαν για ρεαλιστική εκτίμηση των πραγματικών δεδομένων, ακόμη και των πλέον εξόφθαλμων (ότι δηλαδή η πολιτική του Ταλάτ δεν εκφράζει την ελεύθερη βούληση των Τουρκοκυπρίων αλλά υπηρετεί χωρίς παρεκκλίσεις τις θέσεις της Άγκυρας), ώστε η ελληνοκυπριακή ηγεσία να διαμορφώσει την ενδεδειγμένη στρατηγική και να την υπηρετήσει με συνέπεια και με τη δέουσα τακτική.

Και καλά οι προ του δημοψηφίσματος του 2004 θέσεις του και οι ουτοπικές εκτιμήσεις του για την περιβόητη πανάκεια της «επαναπροσέγγισης» (όπως την εννοούσε φυσικά και όπως προσπαθούσε να την επιτύχει). Και καλά η υποτίμηση εκείνου του 76% του Κυπριακού λαού που καταψήφισε το σχέδιο Ανάν (οι «άσχετοι» και οι «παρασυρμένοι», από ποιους, αλήθεια, όταν τα λεφτά έπεφταν από την άλλη πλευρά για να υποστηριχθεί το σχέδιο). Τόσο επιδέξιος όμως ήταν ο Ταλάτ ώστε να τον ξεγελά τόσον καιρό ή τόσο δέσμιος στις εμμονές του παρέμενε ο κύριος Χριστόφιας ώστε να μην παραδέχεται ούτε στον ίδιο του τον εαυτό (κι ας μην το έλεγε ρητά) ότι τα «συντροφικά» παραμύθια δεν δουλεύουν και πρέπει να αλλάξει ρότα;


Το Κυπριακό ήταν, είναι και θα είναι ένα ακανθώδες ζήτημα και το ξέρουμε πολύ καλά. Όχι γιατί η Κύπρος είναι το κέντρο της Γης, αλλά γιατί εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης πάντοτε εποφθαλμιούσαν την κατάκτηση ή τον έλεγχό της οι εκάστοτε βόρειοι γείτονές της (όποιοι κι αν ήταν αυτοί) και ανέκαθεν προσέλκυε, προσελκύει και θα προσελκύει το ενδιαφέρον και την ανάμειξη άλλων ισχυρών κρατών για την προώθηση των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή. Ξέρουμε επίσης ότι δεν μας παίρνει να επιδιδόμαστε σε γελοίους λεονταρισμούς, άρα οφείλουμε να ρίχνουμε το βάρος, όπως και οποιαδήποτε άλλη χώρα του μεγέθους και των δυνατοτήτων μας, στη διαμόρφωση εκείνης της στρατηγικής που θα επέφερε τουλάχιστον τις ελάχιστες δυνατές ζημίες αν δεν απέδιδε τα μέγιστα δυνατά οφέλη.

Ποιες όμως από τις, ελάχιστες έστω, δυνατότητες που μας δόθηκαν, από τις ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν αξιοποιήσαμε; (γιατί, ως γνωστόν, από μόνες τους οι ευκαιρίες δεν αποδίδουν). Την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Τη δυνατότητα να απεμπλακούμε από τα λάθη δεκαετιών των ηγετών μας αξιοποιώντας την ευκαιρία που μας πρόσφερε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος; Ή τις δυνατότητες προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που τη μεν τουρκική πλευρά καταθορύβησαν οι καταδικαστικές του αποφάσεις (όπως κι αν τις μέτρησαν, από πολιτικής ή οικονομικής πλευράς) τη δε δική μας ολίγον απασχόλησαν;

Για να επανέλθω όμως στο άρθρο που αποτέλεσε την αφορμή γι’ αυτά τα σχόλια και στα δυσοίωνα συμπεράσματα του συντάκτη του. Ναι, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα εκεί που φτάσαμε, αλλά προτιμότερο το ρέμα. Κι ας πρέπει να αντιπαλέψουμε με τα κύματα των επιθέσεων των Άγγλων, των Αμερικανών ή όποιων άλλων. Γιατί συνεχίζοντας τον δρόμο που πήραμε για τον γκρεμό η καταστροφή μας είναι βέβαιη. Στο ποτάμι όμως, ακόμη κι αν δεν ξέρουμε καλό κολύμπι, υπάρχει μια ελπίδα σωτηρίας. Ας ανακρούσουμε λοιπόν πρύμνα!