Η γέφυρα με το Ισραήλ

Tου Αθανασιου Ελλις

Οαση στην έρημο των αρνητικών ειδήσεων και των απαισιόδοξων οικονομικών προβλέψεων αποτέλεσε η επιτυχής επίσκεψη του Σιμόν Πέρες στην Αθήνα, η πρώτη του με την ιδιότητα του προέδρου του Ισραήλ, με την οποία επιβεβαιώθηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο η αναβάθμιση των διμερών σχέσεων η οποία σημειώνεται την τελευταία διετία. Οι παλινδρομήσεις περασμένων δεκαετιών, που δεν εξυπηρετούσαν τα εθνικά συμφέροντα καθώς δημιούργησαν εμπόδια σε επωφελείς επαφές με ισχυρούς παράγοντες της διεθνούς κοινότητας και εν μέρει συνέβαλαν στην οικοδόμηση άλλων διακρατικών συνεργασιών, όπως αυτή μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, οι οποίες σε περιόδους έντασης κάθε άλλο παρά χρήσιμες αποδείχθηκαν για την Ελλάδα, αποτελούν μακρινό παρελθόν. Η στροφή που εγκαινίασε ο Γιώργος Παπανδρέου και βρήκε απόλυτα σύμφωνο τον Αντώνη Σαμαρά αντικατοπτρίζει μια διακομματική στρατηγική προσέγγιση. Η θεαματική βελτίωση των σχέσεων κατά την προηγούμενη διετία έπεισε και κάποιους δύσπιστους Ισραηλινούς ότι δεν πρόκειται για μια εφήμερη κίνηση, αλλά για μακρόπνοη επιλογή την οποία η Αθήνα δεν συναρτά από τις σχέσεις με τη γειτονική Τουρκία. Το νέο κεφάλαιο που έχει ανοίξει στις σχέσεις Ελλάδας και Ισραήλ έχει την πλήρη και δημόσια εκφρασθείσα υποστήριξη της ισχυρής εβραϊκής κοινότητας των ΗΠΑ, η οποία παράλληλα εμβαθύνει τους ήδη στενούς δεσμούς της με την ελληνοαμερικανική κοινότητα. Οταν, δε, ο πρόεδρος της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής προσδίδει στρατηγική διάσταση στη συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ και κάνει λόγο για πολυμερείς σχεδιασμούς στους οποίους θα συμμετέχουν επίσης οι ΗΠΑ και η Κύπρος, το σκηνικό παίρνει ακόμη πιο συγκεκριμένη μορφή. Στο πλαίσιο αυτό οι πρόσφατες ασκήσεις αμερικανικών και ισραηλινών δυνάμεων εντός της ελληνικής επικράτειας και οι συζητήσεις μεταξύ των υπουργείων Αμυνας Ελλάδας και Ισραήλ για την ανταλλαγή στρατηγικών πληροφοριών, ενισχύουν την ανάληψη από την Ελλάδα του γεωστρατηγικού ρόλου που της αναλογεί στη νοτιοανατολική Μεσόγειο σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο ανακατατάξεων όπου οι εξελίξεις στη Συρία αυξάνουν την αβεβαιότητα και φέρνουν στο προσκήνιο ποικίλες στοχεύσεις άλλων χωρών της περιοχής όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος, αλλά και το Ιράν. Οι δυνατότητες για εκατέρωθεν πολιτικά και οικονομικά οφέλη είναι απεριόριστες. Και οι δύο πλευρές δηλώνουν πρόθυμες να οικοδομήσουν μια πολυδιάστατη συνεργασία στο πλαίσιο της οποίας θα υπάρξουν κοινά προγράμματα, ανταλλαγή τεχνογνωσίας, τουριστική κίνηση και κάθε είδους επενδύσεις. Οπως και στην περίπτωση Ελληνοαμερικανών επιχειρηματιών, ως προϋπόθεση για την έμπρακτη επίδειξη ενδιαφέροντος τίθεται η δημιουργία ενός σταθερού, ασφαλούς και φιλικού προς τις επιχειρήσεις επενδυτικού περιβάλλοντος. Είναι σαφές ότι η ενεργειακή διάσταση αποτελεί μείζονα παράμετρο των ελληνοϊσραηλινών σχέσεων. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις σημαντικών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του Ισραήλ και της Κύπρου και οι εκτιμήσεις για σημαντικές ποσότητες και στην Ελλάδα, συνηγορούν υπέρ μιας στενής συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να λειτουργήσει άμεσα το Διακυβερνητικό Συμβούλιο Συνεργασίας και να υπογραφούν συμφωνίες σε συγκεκριμένους τομείς. Οταν οι Ισραηλινοί πεισθούν ότι εξυπηρετούνται τα εθνικά τους συμφέροντα κινούνται ταχύτατα, όπως απέδειξε η απόφαση Νετανιάχου να έρθει στην Αθήνα τον Αύγουστο του 2010, τρεις μόλις εβδομάδες μετά την επίσκεψη Παπανδρέου στην Ιερουσαλήμ. Η Ελλάδα αποτελεί τη φυσική γεωγραφική, πολιτική και οικονομική γέφυρα του Ισραήλ προς τη Δύση. Τα θεμέλια έχουν μπει. Η οικοδόμησή της πρέπει να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς.