«Στο ΝΑΤΟ το μέλλον των Δ. Βαλκανίων»

Ο Αμερικανός καθηγητής, Άλαν Χένρικσον μιλάει για το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, τις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, τις εξελίξεις στην Αίγυπτο και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Στο ΝΑΤΟ «βλέπει» το μέλλον των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων -αν και ίσως όχι άμεσα- ο Αμερικανός καθηγητής στην έδρα Διπλωματικών Σπουδών του φημισμένου Πανεπιστημίου Tufts των ΗΠΑ, Άλαν Χένρικσον, ο οποίος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, συμμετέχοντας σε φόρουμ για την παγκόσμια ασφάλεια που διοργανώνει το ινστιτούτο «Strategy International».

«Μπορώ να φανταστώ, όχι ίσως τόσο άμεσα, αλλά θεωρώ πως είναι σχεδόν αναπόφευκτο, ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, εάν το επιθυμούν, θα έχουν μια καλή ευκαιρία να γίνουν μέλη της Συμμαχίας», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γνωστός στην Ελλάδα Αμερικανός καθηγητής, ο οποίος -μεταξύ άλλων- υπήρξε και επιβλέπων του διδακτορικού του πρώην πρωθυπουργού, Κώστα Καραμανλή, στο Tufts.

«Είναι ένα πολύ ανοιχτό έγγραφο (το νέο στρατηγικό δόγμα). Δίνει μια προοπτική στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων», σημειώνει και προσθέτει πως το κείμενο αυτό, προϊόν πολλών διαβουλεύσεων, όπως τονίζει, δίνει ένα «εκπληκτικό άνοιγμα σε συνεργασίες, όχι μόνο με χώρες, αλλά και οργανισμούς εκτός της προσδιορισθείσας από τη Συνθήκη περιοχής του ΝΑΤΟ».

Στο πλαίσιο αυτό αναφέρεται στην ανάπτυξη της συνεργασίας με τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά και με χώρες εκτός του οργανισμού, όπως η Κίνα, επικαλούμενος, μάλιστα, τη ρήση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, ότι η Συμμαχία έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει ένα φόρουμ παγκόσμιας ασφάλειας για ένα ευρύ πεδίο θεμάτων.

Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας με τη Ρωσία, αφού τονίζει τη σημασία τους, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στη συνάντηση του Ρώσου προέδρου, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, με τον Αμερικανό πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα, στη Σύνοδο της Λισαβόνας, σημειώνει: «Η Ρωσία είναι θεμελιωδώς σημαντική για το μέλλον του ΝΑΤΟ και το νέο στρατηγικό δόγμα είναι σαφές πάνω σ' αυτό».

Ο Αμερικανός καθηγητής αναφέρεται, μάλιστα, σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η ενεργειακή ασφάλεια και η ροή των προσφύγων από ορισμένες από τις πλέον ταραχώδεις περιοχές του πλανήτη προς την Ευρώπη και τη Δύση γενικά, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πεδίο συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Ο «ναρκισσισμός» των μικρών διαφορών…

Ο Αμερικανός καθηγητής κάνει λόγο για «ναρκισσισμό μικρών διαφορών» αναφερόμενος στις μέχρι πρότινος σχέσεις ΗΠΑ-Ευρώπης, εξηγώντας μας πως αντιθέσεις του παρελθόντος, αλλά και η αντίληψη ότι «οι ΗΠΑ και η Ευρώπη υπάρχουν σε διαφορετικούς πλανήτες, με τις ΗΠΑ, για παράδειγμα, να είναι ο Άρης και η Ευρώπη η Αφροδίτη, ή η Αμερική να είναι μια αμιγώς σύγχρονη χώρα, ενώ η Ευρώπη είναι μετα-μοντέρνα», είναι καθαρές υπερβολές.

Ο κ. Χένρικσον μιλάει για βασικές αξίες, όπως η δημοκρατία, που ενώνουν τις δύο πλευρές και αναφέρεται εκτενώς σε μια ενδιαφέρουσα και καθ' όλα καινοτόμα εξέλιξη στη διμερή συνεργασία, αυτή μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Αμερικανικού Κογκρέσου, που δίνει νέα δυναμική στις διμερείς σχέσεις.

Ο ίδιος δηλώνει αισιόδοξος για το μέλλον αυτής της συνεργασίας, την οποία και θεωρεί απολύτως απαραίτητη και σημειώνει ότι η πρόσφατη οικονομική κρίση, που αυτή την εποχή ταλανίζει ιδιαίτερα την Ελλάδα, ήταν ένα κάλεσμα να «ξυπνήσουμε» και να αντιληφθούμε την κατάσταση.

«Είναι σημαντικό, η ευρωατλαντική κοινότητα να συνεργαστεί αγαστά», υπογραμμίζει.

Η «αραβική άνοιξη"

Ρωτήσαμε τον Αμερικανό καθηγητή για τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων στην Αίγυπτο κι εάν «βλέπει» μια προοπτική ευρύτερων γεωπολιτικών αλλαγών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής: «Η αίσθησή μου- τονίζει- είναι ότι οι αλλαγές που συμβαίνουν, θα είναι αρκετά σταδιακές και ελεγχόμενες, ακόμη και από τους ίδιους τους ανθρώπους, καθώς υπάρχει μεν μεγάλη ενθάρρυνση απ' έξω να προχωρήσουν οι δημοκρατικές αλλαγές, αλλά να γίνει αυτό μ' έναν ειρηνικό τρόπο. Έτσι, θα μπορούσε να υπάρξει μια 'αραβική άνοιξη', κατά μία έννοια, αλλά δεν βλέπω κάποιες θεμελιώδεις γεωπολιτικές αλλαγές, με μεγάλες τάσεις επαναπροσδιορισμού της πολιτικής των κυβερνήσεων και των χωρών που αυτές αφορούν».

Στην ερώτηση, εάν η Αμερική μπορεί να αποτελέσει παράγοντα σταθεροποίησης σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην περιοχή, σημειώνει: «Η Αμερική μπορεί να παίξει έναν σταθεροποιητικό ρόλο, αλλά πιστεύω ότι η ίδια η σταθερότητα εξαρτάται από το κατά πόσο αυτοί που έχουν τον έλεγχο της αιγυπτιακής κυβέρνησης θα προχωρήσουν προς τη μεγαλύτερη συμμετοχή του αιγυπτιακού λαού. Χωρίς αυτό, δεν νομίζω πως μπορεί να υπάρξει σταθερότητα».

Δίνει δε ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή και στη σημασία που αποδίδουν τόσο οι ΗΠΑ όσο και ο υπόλοιπος κόσμος στη συγκεκριμένη παράμετρο.

…και η υπερθέρμανση του πλανήτη

Για τον Αμερικανό καθηγητή, η βασική πρόκληση και πηγή ανησυχίας για τον πλανήτη αυτή τη στιγμή είναι η υπερθέρμανση της Γης και τα «παρελκόμενα» αυτής.

«Η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν έχει απλά ως συνέπεια τη δημιουργία ενός πιο ζεστού πλανήτη και το λιώσιμο των πάγων με τη συνεπακόλουθη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά και διάφορα ακραία καιρικά φαινόμενα», η αντιμετώπιση των οποίων έχει υψηλό κόστος, σημειώνει ο κ. Χένρικσον.

Εξηγεί δε πως σε περιπτώσεις, όπως οι πλημμύρες στο Πακιστάν, το υψηλό κόστος δεν σχετίζεται αποκλειστικά με τις εργασίες αποκατάστασης των ζημιών, αλλά και με διάφορα άλλα ζητήματα, όπως το κύμα προσφύγων που δημιουργείται απ' αυτούς που δεν μπορούν να επιστρέψουν στις εστίες τους.

Επισημαίνει ακόμη πως σε άλλες περιπτώσεις ακραίων φυσικών φαινομένων, όπως οι πυρκαγιές ή η ξηρασία απειλείται ακόμη και ο ευαίσθητος τομέας των τροφίμων, με άνοδο τιμών από την αύξηση της ζήτησης κ.λπ.

«Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κάποιος τη δυναμική των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Θα πρέπει να προετοιμαστούμε εκ των προτέρων για το τι ενδέχεται να γίνει. Αυτή είναι η πρωταρχική πρόκληση για τον πλανήτη», υπογραμμίζει ο κ. Χένρικσον.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ (11-02-11)