Ο κ. Δρούτσας, ο κ. Πρέσβης και το Σύστημα «Εγγυήσεων»

Του Μάριου Ευρυβιάδη
03-03-10

Το ζήτημα των «εγγυήσεων», δηλαδή το ευρύτερο ζήτημα της ασφάλειας και ανασφάλειας στην Κύπρο, θα έρχεται και θα επανέρχεται, όπως συνέβη πρόσφατα με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, το ψήφισμα της Kυπριακής Βουλής και το αντιψήφισμα εναντίον των παραπάνω δύο, από το εντολοδόχο της Τουρκίας κατοχικό καθεστώς. Από την μία απαιτείται η αποχώρηση του κατοχικού στρατού και από την άλλη η παραμονή του.

Η εμμονή των ισλαμοπασάδων της Άγκυρας για επιβολή ενός καθεστώτος «εγγυήσεων» που θα τους εξασφαλίζουν «απόλυτα», δηλαδή να τους επιτρέπει να διατηρούν στρατιωτικές δυνάμεις στην Κύπρο και να μπαινοβγαίνουν στο νησί όποτε αυτοί ορίζουν, σημαίνει ότι ο φαύλος κύκλος του κυπριακού θα συνεχίζεται. Και αυτή είναι η στρατηγική επιδίωξη της Τουρκίας. Εάν η δική μας πλευρά αποδεχθεί αυτή τη θέση, για να λυθεί «επιτέλους» το κυπριακό, θα θέσει τον ελληνο-κυπριακό πληθυσμό υπό ένα καθεστώς διαρκούς ομηρίας και ανασφάλειας. Εξ ορισμού. Διότι η επιδίωξη της απόλυτης ασφάλειας από μία πλευρά δεν παράγει ειρήνη, παραμόνο απόλυτη ανασφάλεια στην άλλη. Η διαπίστωση αυτή είναι ένας από τους λιγοστούς και διαχρονικούς νόμους στη διεθνή πολιτική.



Τον φαύλο κύκλο της κατάστασης αυτής μπορεί να σπάσει μία μόνο χώρα, η Ελλάδα. Και όχι με τοποθετήσεις τύπου «ελληνικό όχι στην τριμερή» του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Δ. Δρούτσα προς τον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ κ. Α. Ντάουντερ, τον οποίο συνάντησε πρόσφατα στην Αθήνα. Ούτε και με άλλες συναφείς δηλώσεις παλαιότερα των Ελλήνων Πρωθυπουργών Καραμανλή και Παπανδρέου για τον αναχρονιστικό και αποικιακό χαρακτήρα των «εγγυήσεων» του 1960. Αλλά ούτε και με τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του Έλληνα Προέδρου, κ. Παπούλια, ότι τα κατοχικά στρατεύματα θα πρέπει να αποχωρήσουν. Και βέβαια ούτε με τα όποια ψηφίσματα, όπως αυτό της Ευρωβουλής. Σαφώς όλα τα παραπάνω ενοχλούν την Άγκυρα διότι φέρνουν στο προσκήνιο το γεγονός ότι η Τουρκία λειτουργεί ως κατοχική δύναμη. Αλλά δεν της κοστίζουν αρκετά και έτσι δεν της επιβάλλουν αλλαγή θέσης.

Το όλο ζήτημα των «εγγυήσεων» και των απαιτήσεων της Άγκυρας (που αποδέχονται και οι Αγγλο-αμερικάνοι) θα έρθει άνω-κάτω ή θα «προυμουτιστεί», όπως λέει η κυπριακή ντοπιολαλιά, εάν η Ελλάδα απλά δηλώσει επίσημα και απερίφραστα ότι αδυνατεί να εξυπηρετήσει το οποιοδήποτε μελλοντικό καθεστώς εγγυήσεων. Τελεία και παύλα. Χωρίς ελληνική συναίνεση δεν νοείται και δεν νομιμοποιείται κανένα καθεστώς εγγυήσεων στην Κύπρο. Όπως θα χάσει και την όποια νομιμοποίηση έχει το σημερινό καθεστώς, εάν η Ελλάδα μονομερώς δηλώσει ότι το καθεστώς αυτό έχει αυτοακυρωθεί λόγω των μονομερών παραβιάσεων του από την Άγκυρα.

Έχω και στο παρελθόν επισημάνει και υπογραμμίσει ότι το εγγυητικό καθεστώς του 1960 στηρίζεται σε τρεις πυλώνες, τον βρετανικό, τον ελληνικό και τον τουρκικό. Εάν ο ένας πυλώνας αποσυρθεί, καταρρέει η νομιμοποιητική βάση του συνόλου. Απονομιμοποιείται. Η νομιμοποίηση, έστω και κατ’ επίφαση, αποτελεί το άλφα και το ωμέγα κάθε συστήματος και κάθε κατάστασης. Η συνεχής συμμετοχή της Ελλάδας στο καθεστώς του 1960 και η παθητική της συμπεριφορά, νομιμοποιεί την κατοχική παρουσία του τουρκικού κατοχικού στρατού στην Κύπρο. Εκεί καταλήγουν τα πράγματα. Ακριβώς σ’ αυτό στηρίχθηκε ο Νταβούτογλου όταν πρόσφατα προσκάλεσε για «τσάι» στην Κύπρο την Ελληνίδα Υπουργό κα Μπακογιάννη για να συζητήσουν δήθεν το κυπριακό.

Οι διμερείς σχέσεις Ελλάδος-Κύπρου σε επίπεδο συνεργασίας,όπως στο στρατιωτικό, για παράδειγμα, δεν επηρεάζονται με μια καταγγελία της Ελλάδας της υφιστάμενης κατάστασης ή μιας μελλοντικής.
Η όποια αρωγή της Ελλάδας προς την Κύπρο μπορεί να νομιμοποιηθεί στη βάση διμερών συμφωνιών. Αλλά θα πέσει βόμβα στα θεμέλια του υφιστάμενου συστήματος, εάν η ΕΛΔΥΚ πάψει να αναφέρεται ως τέτοια και ονομαστεί κάτι άλλο. Μπορεί, για παράδειγμα, στη βάση μιας διμερούς συμφωνίας Ελλάδος- Κύπρου, μια ελληνική δύναμη που θα συμφωνηθεί ότι θα σταθμεύει στη Κύπρο να ανομαστεί Ελληνική Αποτρεπτική Δύναμη-ΕΛΑΔΥ.

Στον κ. Δρούτσα, στον πρέσβη του στην Κύπρο και στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών προσφέρεται μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία να θέσουν σε εφαρμογή μία πολιτική που θα τους δώσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και η οποία θα φέρει τους Τούρκους και τους Αγγλο-αμερικανούς πάτρωνές τους σε αμηχανία. Με λίγη φαντασία και σε συνεργασία με την Κύπρο, μια τέτοια πολιτική θα θέσει τέρμα σε ένα φαύλο κύκλο που εξυπηρετεί και νομιμοποιεί μόνο την τουρκική στρατηγική στην Κύπρο.