Ενας δικτάτορας υπό εκκαθάριση

Washington Post

Ο συνταγματάρχης Μουαμάρ Καντάφι ανέκαθεν στηριζόταν σε μία βασική στρατηγική για να διατηρήσει την ενότητα της ετερόκλητης κυβέρνησής του: τα μετρητά. Οσο όμως σφίγγει ο διεθνής κλοιός γύρω του, από τη συμμαχία που σχηματίστηκε σε εκτέλεση σχετικού ψηφίσματος του ΟΗΕ, ο Καντάφι σιγά σιγά ξεμένει από χρήματα και το εσωτερικό του περιβάλλον δείχνει σημάδια διάλυσης.

Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου περιγράφουν πως η εκστρατεία πίεσης που του ασκούν περιλαμβάνει το «πάγωμα» των λογαριασμών του συνταγματάρχη, το σφυροκόπημα των δυνάμεών του, αλλά και τη δημιουργία μυστικών διαύλων επαφής τόσο με στελέχη της αντιπολίτευσης όσο και με μέλη της κυβέρνησής του. Καθώς λοιπόν ο κλοιός γίνεται όλο και πιο ασφυκτικός, οι ίδιοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι το καθεστώς είτε θα καταρρεύσει από μέσα είτε θα τον αναγκάσει να εγκαταλείψει τη χώρα.

Η αμερικανική στρατηγική απέναντι στη Λιβύη βασίζεται επάνω σε ελπίδες και προσδοκίες και όχι σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο εξόδου. Υπό αυτήν την έννοια, της λείπουν εκείνες οι λεπτομέρειες που θα την καθιστούσαν ξεκάθαρη, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν οι επικριτές της κυβέρνησης Ομπάμα. Σε σύγκριση όμως με την τελείως απρόβλεπτη πορεία των ταραχών που συγκλονίζουν τη Μέση Ανατολή πάντως -ειδικά δε τη Συρία και την Υεμένη- τουλάχιστον αυτή η υπόθεση φαίνεται να οδεύει προς τη σωστή κατεύθυνση.

Η CIA έχει αποστείλει πράκτορες στη Λιβύη, με σκοπό να αποσταθεροποιήσουν ακόμη περισσότερο το καθεστώς. Προς το παρόν, στη χώρα βρίσκονται μόνο μερικές δεκάδες άτομα, συμπεριλαμβανομένων και στελεχών της ομάδας ειδικών αποστολών, η οποία προΐσταται των μυστικών επιχειρήσεων, αλλά και «εφέδρων», πρώην αξιωματικών δηλαδή που βρίσκονται σε απευθείας επαφή με την υπηρεσία. Μεταξύ άλλων, παρέχουν υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών για τη λιβυκή αντιπολίτευση, επικοινωνούν και αξιολογούν και οι ίδιοι τα στελέχη της και δίνουν χρήματα και άλλων ειδών βοήθεια στους Λίβυους που θέλουν να συγκρουστούν με τον Καντάφι.

Οι πράκτορες αυτοί ενδεχομένως να παρέχουν επίσης βοήθεια στις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, υποδεικνύοντάς τους τις θέσεις των δυνάμεων του Καντάφι, συμπεριλαμβανομένων και αποθηκών πολεμικού υλικού, αρμάτων και πυροβόλων, αλλά και κέντρων ελέγχου και διοίκησης. Την προηγούμενη Τετάρτη, συντονισμένη αεροπορική επιχείρηση του ΝΑΤΟ διέλυσε ίλη αρμάτων στον αυτοκινητόδρομο που οδηγούσε στη γενέτειρα του Καντάφι, Σύρτη. Η υπηρεσία άλλωστε έχει κάποια εμπειρία από τις συνθήκες που επικρατούν στη Λιβύη, καθώς έχει επιχειρήσει στη χώρα και στο παρελθόν, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την επιχείρηση με το κωδικό όνομα Sprint, πριν από μερικά χρόνια.

Ενας διόλου ευχάριστος, αλλά αναγκαίος στόχος είναι και η εξεύρεση εναλλακτικών μεθόδων χρηματοδότησης για τους φυλάρχους που επί χρόνια χρηματοδοτούνταν από τον Καντάφι, συμπεριλαμβανομένης και της ηγεσίας της δικής του φυλής. Αν επιτευχθεί και αυτός ο στόχος, τότε θα καταρρεύσει ένας από τους τελευταίους πυλώνες υποστήριξης για τον Καντάφι.

Οπως και στο Ιράκ πάντως, η μεγάλη πρόκληση στη Λιβύη είναι η δημιουργία προϋποθέσεων για τον σχηματισμό μιας αξιόπιστης κυβέρνησης την επόμενη μέρα. Αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ αναμένουν ότι το συγκεκριμένο ζήτημα θα τεθεί υπό την επίβλεψη των Ηνωμένων Εθνών και του ειδικού απεσταλμένου τους στη Λιβύη, Αμπντούλ Ιλάχ Χατίμπ, ο οποίος είναι Ιορδανός διπλωμάτης. Το πρώτο πράγμα που καλείται να κάνει είναι να φέρει σε επαφή τους αντάρτες και τα στελέχη του καθεστώτος. Αραβική κάλυψη επίσης θα προέλθει και από το Κατάρ, το οποίο θα φιλοξενήσει την επόμενη συνάντηση της ομάδας κρατών που προΐστανται των επιχειρήσεων εναντίον του Καντάφι.

Πολλά πράγματα βέβαια θα μπορούσαν να πάνε στραβά. Στο παρελθόν, όποτε ο Καντάφι στριμώχτηκε, χρησιμοποίησε την τρομοκρατία για να αντεπιτεθεί. Λέγεται ότι διαθέτει χημικά, ενδεχομένως και άλλα μη συμβατικά όπλα. Αλλά ο μηχανισμός του χρειάζεται μετρητά και σύμφωνα με πηγές των υπηρεσιών αντικατασκοπείας αυτά που έχει θα διαρκέσουν δύο έως τρεις μήνες ακόμη, το πολύ. Από αυτήν την άποψη, ο Καντάφι θα μπορούσε να παρομοιαστεί με δικτάτορα υπό εκκαθάριση.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_07/04/2011_438455