Πώς σκοπεύει η Ουάσινγκτον να βγει από το Αφγανιστάν

από τον Alain Gresh στο «Le Monde Diplomatique»

Λόγω των κρίσεων στον αραβικό κόσμο, οι πόλεμοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν πέρασαν σε δεύτερο πλάνο.
Είναι κρίμα, γιατί θα είχαμε να πούμε πολλά για το πώς η «δημοκρατική» κυβέρνηση της Βαγδάτης μεταχειρίζεται τους διαδηλωτές που ζητούν μεγαλύτερη ελευθερία και δημοκρατία, όπως στο Μπαχρέιν, τη Συρία και την Αλγερία.

Πολλά θα είχαμε να πούμε επίσης με τον τρόπο που η κουρδική κυβέρνηση, που προστατεύεται από το 1991 από τις δυτικές δυνάμεις, και ενώ είχε όλο το χρόνο για την εγκαθίδρυση και άνοιγμα της δημοκρατίας, επέβαλε ένα αυταρχικό καθεστώς μέσω δύο κομμάτων που μοιράζονται τη εξουσία και τα πλούτη.

Στο Αφγανιστάν, όπου νοθευμένες εκλογές επέτρεψαν στον πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι να εκλεγεί και να εξασφαλίσει μια βουλή στα μέτρα του, έγινε σαφές ότι εδώ και αρκετά χρόνια η δυτική στρατηγική έχει αποτύχει.
Αν και υποτονική, η συζήτηση διεξάγεται τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες και βασίζεται στην ιδέα της απόσυρσης των ξένων στρατευμάτων από το Αφγανιστάν .

Εάν πιστεύουμε τον Πακιστανό δημοσιογράφο Ahmed Rashid, ένας από τους καλυτέρους γνώστες του Αφγανιστάν, η κυβέρνηση των ΗΠΑ απόκτησε πλέον, μετά από μακρά διαβούλευση, μια ενιαία στάση σχετικά με τον πόλεμο που διεξάγεται.
Σε άρθρο που έγραψε στην εφημερίδα Financial Times για το «Πώς σκοπεύουν οι ΗΠΑ να τερματίσουν τον πολέμου με τους Ταλιμπάν» (19 Απριλίου), μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Μετά από δύο χρόνια εσωτερικών διαφορών και ανταγωνισμών, η κυβέρνηση Ομπάμα είναι ενωμένη για πρώτη φορά στο να εντείνει τις μυστικές συνομιλίες με τους Ταλιμπάν. Θέλει, επίσης, να διευρύνει τις συνομιλίες με τις χώρες της περιοχής, όπως το Πακιστάν, το οποία κρατά το κλειδί για μια ειρηνική διευθέτηση, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ ετοιμάζονται να αποσύρουν τα στρατεύματα τους το 2014».

Λαμβάνοντας υπόψη την επιθυμία των περισσότερων από τα 49 κράτη της συμμαχίας να αποσύρουν τα στρατεύματά τους, την αυξανόμενη εχθρότητα στον πόλεμο της κοινής γνώμης των δυτικών χωρών (κυρίως τις ΗΠΑ), καθώς και το κόστος του (δύο δισεκατομμύρια δολάρια την εβδομάδα), η κυβέρνηση Ομπάμα προσπαθεί να βγει από το αδιέξοδο μέσω διαβουλεύσεων με τους Ταλιμπάν.
Προκαταρκτικές επαφές έγιναν, αλλά είναι δύσκολο να γνωρίσουμε αν τα παρευρισκόμενα άτομα ήταν πραγματικά αντιπροσωπευτικά.
Η Ουάσινγκτον πρέπει να έχει συμφωνήσει με το άνοιγμα ενός επισήμου γραφείου από τους Ταλιμπάν σε μια χώρα του Κόλπου (ή στη Τουρκία).
«Αυτό θα αποτελέσει ένα αποφασιστικό σημείο καμπής σε μια ήδη δεκαετή στρατηγική» απομόνωσης των Ταλιμπάν.
Αυτό το γραφείο θα μπορούσε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του Αφγανιστάν, αλλά και με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και αν οι συνομιλίες προχωρήσουν, το ίδιο αυτό γραφείο θα μπορούσε να εγκατασταθεί στο Αφγανιστάν.

Μετά από έντονες εσωτερικές συζητήσεις, η κυβέρνηση Ομπάμα έχει αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τις καλές υπηρεσίες των Πακιστανών στρατιωτικών.
Οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Πακιστάν είναι τεταμένες, οι πρώτοι κατηγορούν το τελευταίο ότι βοηθά κρυφά τους Ταλιμπάν (δεν είναι μυστικό για κανένα), και το τελευταίο κατηγορεί τους πρώτους ότι δεν τους συμπεριλαμβάνουν στο όραμά τους για το μέλλον του Αφγανιστάν.
Η προσέγγιση, ακόμη υποθετική, θα απαιτήσει επίσης μια ύφεση μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν για να τους φέρουν να συνεργαστούν στο θέμα.

Πιο θεαματικό ακόμα, η Ουάσιγκτον έχει εγκαταλείψει τις δύο προϋποθέσεις για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τους Ταλιμπάν: Τον τερματισμό της σχέσης τους με την Αλ Κάιντα και την αποδοχή του Συντάγματος του Αφγανιστάν.
Σας θυμίζει κάτι; Γιατί η Ουάσιγκτον (και το Παρίσι) δεν εγκαταλείπουν τις προϋποθέσεις τους για την έναρξη ενός διαλόγου με τη Χαμάς, που η ίδια καταπολεμά την Αλ Κάιντα;

Κατά τον Ahmed Rashid, δύο είναι τα γεγονότα που θα μας επιτρέψουν να διαμορφώσουμε καθαρότερη εικόνα για τις προθέσεις των ΗΠΑ: η ομιλία του Ομπάμα τον Ιούλιο με την πρώτη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν και ένα συνέδριο στη Γερμανία το Δεκέμβριο, για τη δέκατη επέτειο του συνεδρίου της Βόννης που είχε αποκλείσει τους Ταλιμπάν: αυτή τη φορά θα κληθούν να συμμετάσχουν.

Έτσι, χρειάστηκαν δέκα χρόνια πόλεμων και καταστροφών με χιλιάδες νεκρούς, για να καταλήξουν σ ένα συμπέρασμα γραμμένο εκ των προτέρων:
Δεν μπορεί να υπάρχει οποιοδήποτε ξένη λύση που να επιβάλλεται με τη δύναμη στον αφγανικό λαό.
Οι Βρετανοί και οι Σοβιετικοί διαθέτουν την σχετική εμπειρία. Τώρα ήρθε η ώρα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Με ανοικτό γράμμα που δημοσίευσε η εφημερίδα New York Times στις 22 Απριλίου, ο Anatol Lieven και η Maleeha Lodhi (πρώην Πρέσβης του Πακιστάν) με το τίτλο, «Φέρτε μέσα τους Ταλιμπάν» επαναλαμβάνουν τις ίδιες πληροφορίες, αλλά επισημάνουν την αντίσταση των Αμερικανών στρατιωτικών σ αυτή τη στρατηγική.
Τακτική που ωθεί μια Ευρωπαία διπλωμάτη να λέει:
«Ο Αμερικανικοί στρατιωτικοί δεν θέλουν συζητήσεις παρά μόνο όταν οι μπότες τους θα κρέμονται στο λαιμό των Ταλιμπάν».
Το παλιό όνειρο όλων των αποικιακών και παρεμβατικών στρατών από την Αλγερία μέχρι το Βιετνάμ, που ωστόσο ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε.

Le Monde Diplomatique 24.04.2011

http://infognomonpolitics.blogspot.com