Ένταση πάλι στις σχέσεις Αμερικής με Ισραήλ

Την ώρα της επίσκεψης του Τζο Μπάιντεν, δινόταν άδεια για 1.600 κατοικίες εποίκων

Γιάννης Μασουρας

Το αεροσκάφος του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, ευρύτερα γνωστό ως «Air Force 2», είχε μόλις προσγειωθεί στο αεροδρόμιο «Μπεν Γκουριόν» του Τελ Αβίβ και ο Τζο Μπάιντεν βγαίνοντας απ’ αυτό μοίραζε πλατιά χαμόγελα στους υψηλόβαθμους Ισραηλινούς αξιωματούχους που τον περίμεναν. Οχι πολλές ώρες αργότερα, η έκφραση στο πρόσωπο του Αμερικανού αντιπροέδρου, ο οποίος αφίχθη στην εύφλεκτη περιοχή της Μέσης Ανατολής, για να μεταφέρει στην κυβέρνηση Νετανιάχου την πρόθεση του προϊσταμένου του, Μπαράκ Ομπάμα, να αμβλύνει την πρόσφατη ένταση στις σχέσεις των δύο πλευρών και να διασφαλίσει την έναρξη έμμεσων ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής, υποδήλωνε αρχικά έκπληξη και στη συνέχεια οργή. Ηταν αργά το απόγευμα της Τρίτης και ενώ ο Αμερικανός αντιπρόεδρος είχε μόλις πλέξει το εγκώμιο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, για την απόφασή του να υιοθετήσει την αμερικανική ιδέα των έμμεσων διαπραγματεύσεων με την Παλαιστινιακή Αρχή, όταν το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας ανακοίνωνε την έκδοση οικοδομικών αδειών για την ανέγερση 1.600 νέων κατοικιών αποκλειστικά για Εβραίους εποίκους στην ανατολική Ιερουσαλήμ.


Η εμπρηστική ανακοίνωση, που φυσικά τορπιλίζει το όποιο μέλλον της ειρηνευτικής διαδικασίας, έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία στα μέλη της αμερικανικής αποστολής. Με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα για τη συνάντησή του με τον μετριοπαθή πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, στη Ραμάλα και τον αραβικό κόσμο να απαιτεί από τις ΗΠΑ μια «σκληρή» απάντηση στις προκλήσεις των Ισραηλινών, ο κ. Μπάιντεν καταδίκασε τόσο την ουσία, όσο και τη χρονική στιγμή της σχετικής ανακοίνωσης του Ισραηλινού υπουργείου Εσωτερικών. «Πρόκειται για ενέργεια που έρχεται σε αντιδιαστολή με τις εποικοδομητικές συνομιλίες που είχα στο Ισραήλ», υπογράμμισε ο κ. Μπάιντεν. Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, μάλιστα, εκδήλωσε τον εκνευρισμό του φτάνοντας στο προγραμματισμένο δείπνο με τον κ. Νετανιάχου με ενενήντα ολόκληρα λεπτά καθυστέρηση. Η τοποθέτησή του, εντούτοις, κάθε άλλο παρά ικανοποίησε την παλαιστινιακή πλευρά, γεγονός που αποτυπώθηκε στις δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου της παλαιστινιακής κυβέρνησης, Ναμπίλ Ρουντέινα. «Η αμερικανική κυβέρνηση έχει πλέον χρέος να απαντήσει στη νέα αυτή πρόκληση των Ισραηλινών με πραγματικά μέτρα, καθώς δεν γίνεται να στρέφει διαρκώς το άλλο μάγουλο», ξεκαθάρισε ο κ. Ρουντέινα. Πλέον ο κ. Μπάιντεν έπρεπε να μεταβεί στη Ραμάλα για να διασώσει το αμερικανικό σχέδιο και όχι απλώς για να κηρύξει την έναρξη των έμμεσων διαπραγματεύσεων.

Η κίνηση του Ισραηλινού υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο ελέγχει ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος των υπερορθόδοξων Εβραίων, Ελι Γισάι, δημιουργεί πληθώρα ερωτημάτων. Επρόκειτο για εσκεμμένη ενέργεια ή όχι; Ο ίδιος ο κ. Γισάι έσπευσε το βράδυ της Τρίτης να ζητήσει συγγνώμη για τη χρονική στιγμή της ανακοίνωσης, υποστηρίζοντας ότι ήταν μια απόφαση ρουτίνας από την αρμόδια επιτροπή για την αδειοδότηση οικοδομικών έργων, η οποία μάλιστα ούτε καν τον ενημέρωσε. Ο κ. Γισάι, ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι μετανιώνει μόνο για τη χρονική στιγμή της ανακοίνωσης και όχι για το περιεχόμενό της. Αραγε, εξεπλάγη και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από την ανακοίνωση;

Ο κ. Νετανιάχου έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι από το μορατόριουμ στην ανάπτυξη των εποικισμών εξαιρείται η ανατολική Ιερουσαλήμ. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός φέρεται να εξήγησε στον κ. Μπάιντεν ότι ουδείς είχε πρόθεση να τον προσβάλει ή να υπονομεύσει την επίσκεψή του, πλην, όμως, συγγνώμη δεν ζήτησε. Μήπως, τελικά, η αλήθεια κρύβεται πίσω από τις κατηγορίες που εξαπέλυσε το μεγαλύτερο κόμμα της ισραηλινής αντιπολίτευσης -το Καντίμα της Τζίπι Λίβνι- ότι ο κ. Νετανιάχου αδυνατεί να θέσει υπό έλεγχο τα «εξτρεμιστικά στοιχεία» που συμμετέχουν στον κυβερνητικό του συνασπισμό;

Ενδεχομένως, πάντως, οι απαντήσεις να βρίσκονται στη δήλωση του αντιπροέδρου της Κνεσέτ και ηγετικού στελέχους του κυβερνώντος κόμματος του Λικούντ, Ντάνι Ντανόν στην «Ουάσιγκτον Ποστ» μια ημέρα πριν από την άφιξη του κ. Μπάιντεν στο Ισραήλ: «Καλωσορίζουμε τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν, έναν πραγματικό φίλο και υποστηρικτή του Ισραήλ, αλλά δεν παύουμε να θεωρούμε προσβολή το γεγονός ότι δεν έρχεται εδώ ο ίδιος ο πρόεδρος Ομπάμα».

Ειρηνική χρήση πυρηνικής ενέργειας

Εκπληξη προκάλεσε η κίνηση των Ισραηλινών να διακηρύξουν, κατά τη διάρκεια της συνόδου για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας στο Παρίσι, ότι επιθυμούν να κατασκευάσουν από κοινού με την Ιορδανία και υπό την επίβλεψη της Γαλλίας πυρηνική εγκατάσταση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ευρύτερης περιοχής. Η σχετική τοποθέτηση του υπουργού Υποδομών του Ισραήλ, Ούζι Λαντάου, προκάλεσε αίσθηση, δεδομένου ότι η διεθνής κοινότητα θεωρεί ότι η χώρα όχι μόνο διαθέτει την απαιτούμενη τεχνογνωσία, αλλά έχει προ πολλού παραγάγει πυρηνικά όπλα. Επισήμως δε, οι ισραηλινές κυβερνήσεις αρνούνται μεν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν πως η χώρα διαθέτει πυρηνικά όπλα. Πρόσφατα, μάλιστα, το Ισραήλ κατέστησε σαφές ότι δεν θα συμμετάσχει στην προσπάθεια των Αμερικανών για μια αποπυρηνικοποιημένη Μέση Ανατολή.

Εντούτοις, τα προβλήματα του Ισραήλ στον τομέα της ηλεκτροδότησης είναι αδιαμφισβήτητα. Δεδομένου ότι δεν διαθέτει πετρελαϊκά κοιτάσματα και το νερό της περιοχής δεν επαρκεί για την κατασκευή υδροηλεκτρικών μονάδων, η λύση της κατασκευής ενός πυρηνικού εργοστασίου για ειρηνικούς σκοπούς φαντάζει ιδανική για τους Ισραηλινούς. «Η χώρα μας είναι μια ενεργειακή νήσος», τόνισε ο κ. Λαντάου. «Γι’ αυτό και πρέπει να εισαγάγουμε ενέργεια για να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας», εξήγησε ο ίδιος. Εμπλέκοντας την Ιορδανία στην ισραηλινή πρόταση, ο κ. Λαντάου τόνισε, ακόμα, ότι «η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποδειχτεί τομέας ευεργετικός για την περιφερειακή συνεργασία και συνεπώς για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή». Οι Ιορδανοί, πάντως, κατέστησαν στα τέλη της εβδομάδας σαφές ότι στην παρούσα φάση δεν είναι διατεθειμένη να συνεργαστούν με τους Ισραηλινούς για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας.

Πηγή: http://news.kathimerini.gr