του δρα Ανδρεστίνου Ν. Παπαδόπουλου
Πρέσβυς ε.τ Κυπριακής Δημοκρατίας
Οι σχέσεις Κύπρου - Ισραήλ εισήλθαν σε μια νέα εποχή επί προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Αλέκος Μιχαηλίδης άνοιξε την πρώτη πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ισραήλ το 1993, στο πλαίσιο του οράματός του για ένα ενεργότερο ρόλο της Κύπρου στην ανατολική Μεσόγειο, σε συνεργασία με το Ισραήλ. Γι' αυτό τον σκοπό εργάστηκε μαζί με τον προσωπικό του φίλο Σιμόν Πέρες, νυν Πρόεδρο του Ισραήλ, ενώ ο πρόεδρος Κληρίδης ανέπτυξε ειλικρινή φιλία με τον τότε Πρόεδρο του Ισραήλ, Ezer Weizman, που απέβη επωφελής και για τις δύο χώρες.
Σήμερα, τις σχέσεις αυτές πρέπει να τις δούμε μέσα από τις διάφορες εξελίξεις των τελευταίων χρόνων. Σκοπός, η αξιολόγηση των παραγόντων που τις επηρεάζουν και η κατ' ακολουθία ενδεδειγμένη αναπροσαρμογή της στάσης μας, αφού στην εξωτερική πολιτική τίποτε δεν είναι στατικό. Παράγοντες που τις επηρεάζουν, κατά κύριο λόγο, είναι η στάση της Τουρκίας, των Αράβων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ διέρχονται περίοδο έντασης και η επιδείνωσή τους οφείλεται αποκλειστικά στη στάση της Τουρκίας, που βασίζεται στην θεωρία του νέο-οθωμανισμού του ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούντογλου. Την εισβολή του Ισραήλ στην Γάζα ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν καταδίκασε στο Νταβός της Ελβετίας, ενώπιον του Προέδρου Σιμόν Πέρες, με σκληρή γλώσσα. Ο ίδιος δέχτηκε τον ηγέτη της οργάνωσης Χαμάς, που το Ισραήλ την θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση. Η Τουρκία διεξήγαγε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τη Συρία, τον υπ' αριθμό ένα εχθρό του Ισραήλ, ενώ δεν κάλεσε το Ισραήλ να συμμετάσχει στις στρατιωτικές ασκήσεις που έγιναν στην Τουρκία, βάσει του Συμφώνου στρατιωτικής συνεργασίας του 1996 μεταξύ των δύο χωρών. Η Τουρκία δεν θεωρεί επικίνδυνες τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν, ενώ το Ισραήλ τις θεωρεί. Επιπλέον, προβάλλει ταινίες που δημιουργούν εχθρότητα κατά του Ισραήλ στην τουρκική κοινή γνώμη. Όλα αυτά περίτρανα αποδεικνύουν ότι η Τουρκία επέλεξε να παίξει το χαρτί των Αράβων.
Στο στρατόπεδο των Αράβων, τα δεδομένα έχουν αλλάξει για την Κύπρο. Ο Αραβικός κόσμος έχει διαβρωθεί από την επιθετική πολιτική της Τουρκίας, που κατόρθωσε να αλλάξει υπέρ της τη στάση του. Παράδειγμα, οι θέσεις υπέρ των Τουρκοκυπρίων στην Οργάνωση Ισλαμικής Διάσκεψης με την συνδρομή των αραβικών χωρών, που κάποτε ήταν αδιανόητες. Οικονομικά και άλλα συμφέροντα έχουν αλλάξει τη στάση αρκετών αραβικών χωρών έναντι της Κύπρου. Το πιο χτυπητό παράδειγμα είναι αυτό της Συρίας με τα δρομολόγια Λατάκιας - κατεχομένων, τη στιγμή που η Κύπρος στο θέμα των Υψωμάτων Γκολάν εντάσσεται με τις αραβικές θέσεις.
Άλλος παράγοντας που έχει διαφοροποιηθεί είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πολιτική των ίσων αποστάσεων μεταξύ Αράβων και Ισραήλ, της έχει επιτρέψει να διαδραματίζει τώρα μεγαλύτερο ρόλο στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Με αυτό το στόχο και η Γαλλία, που θεωρεί την περιοχή ζώνη δικής της επιρροής, λόγω της κηδεμονίας που της ανετέθη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο, έχει προσαρμόσει την πολιτική της, τηρώντας πιο ισορροπημένη στάση. Σήμερα, η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ και αποτελεί το πλησιέστερο σύνορο με την Μέση Ανατολή. Επομένως, έχει ρόλο να διαδραματίσει.
Αν, λοιπόν, λάβουμε υπόψη όλα τα πιο πάνω, αντιλαμβανόμαστε ότι ξεκάθαρα συνηγορούν υπέρ της περαιτέρω ενίσχυσης των σχέσεών μας με το Ισραήλ, της μόνης μη μουσουλμανικής χώρας στην περιοχή και της μόνης που δεν προσκάλεσε Τουρκοκύπριους ηγέτες να την επισκεφθούν, ούτε επέτρεψε την παρουσία αξιωματούχων της στα κατεχόμενα. Αποτελεί ενθαρρυντικό γεγονός προς αυτή την κατεύθυνση ότι οι εκατέρωθεν επισκέψεις μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ έχουν αυξηθεί τον τελευταίο καιρό. Ο ΥΠΕΞ Μάρκος Κυπριανού έχει επισκεφθεί τρεις φορές το Ισραήλ, ενώ τον περασμένο Νοέμβριο ο υπουργός Εμπορίου κ. Πασχαλίδης μετέβη στο Ισραήλ συνοδευόμενος από Κυπρίους επιχειρηματίες. Εξάλλου, τον πολιτικό διάλογο μεταξύ των δύο χωρών ενίσχυσαν οι επισκέψεις του Ισραηλινού ΥΠΕΞ και του υπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων. Μάλιστα, εντός του έτους αναμένεται να πραγματοποιηθεί και επίσκεψη του Προέδρου Χριστόφια στο Ισραήλ. Απαύγασμα αυτού του διαλόγου και της συνεργασίας είναι ότι θα υπάρξει ωφέλεια όχι μόνο στον πολιτικό τομέα, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως η οικονομία, η ενέργεια, η τεχνολογία, η υγεία και άλλα.
Συμπερασματικά, οι καλές σχέσεις με το Ισραήλ, που ασφαλώς δεν θα γίνουν εις βάρος των καλών μας σχέσεων με τον αραβικό κόσμο, θα επιτρέψουν στην Κύπρο να έχει ένα ενισχυμένο ρόλο στην περιοχή, αφού θα προωθεί και τις θέσεις της ΕΕ που αποβλέπουν στην ισορροπημένη διαχείριση των θεμάτων που αφορούν τόσο τους Άραβες, όσο και το Ισραήλ. Στο παρελθόν, η Κυβέρνηση Κληρίδη είχε προτείνει τη σύγκληση συσκέψεων στην Κύπρο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων σε επίπεδο τεχνικών επιτροπών. Γιατί όχι και τώρα, αν οι οποιεσδήποτε συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών θα συνέβαλαν στη λύση του Μεσανατολικού.
Κωδικός άρθρου: 934305
ΠΟΛΙΤΗΣ - 14/03/2010, Σελίδα: 40
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.